|
Seksualni dimorfizam u prostoru nekih modaliteta agresivnosti
Sexual dimorphism in the space of some modalities of aggressiveness
Institut za kriminološka i sociološka istraživanja, Beograd
Sažetak
Analizirani su, pod kanoničkim modelom diskriminativne analize, podaci dobijeni na uzorku od 360 ispitanika, 180 muškog i 180 ženskog pola, starih od 15 do 20 godina, koji je bio dovoljno reprezentativan za populaciju ućenika i ućenica srednjih škola u Srbiji. Na osnovu standardizovanih i normalizovanih rezultata u baterijama KOG 3 i KON 6 izračunate su, u skladu sa onim delom kibernetičkog modela regulativnih funkcija koji se odnosi na funkcije sistema za regulaciju i kontrolu reakcija napada, ove varijable kojima su procenjeni modaliteti agresivnosti pretpostavljeni tim modelom (Ol) AG1: primarna agresivnost, definisana noreprinefrinskom modulacijom testosteronske baze agresivnosti, (02) AG2: sekundarna agresivnost definisana eprinefrinskom modulacijom testosteronske baze agresivnosti, (03) AGR: bazična agresivnost, definisana disfunkcijom sistema za regulaciju i kontrolu reakcija napada, (04) PRIMAG: primitivna agresivnost, definisana poremećajima kognitivne kontrole bazične agresivnosti, (OS) HISTAG histerićna agresivnost, definisana interakcijom poremećaja sistema za regulaciju i kontrolu organskih funkcija i bazične agresivnosti, (06) DISAG disocirana agresivnost, definisana interakcijom poremećaja sistema za koordinaciju i kontrolu regulativnih funkcija i bazične agresivnosti, (07) IMPAG: impulsivna agresivnost, definisana interakcijom poremećaja sistema za regulaciju aktiviteta i bazične agresivnosti, (08) PATAG: psihopatska agresivnost, definisana interakcijom poremećaja sistema za evaluaciju konativnih funkcija i bazične agresivnosti, (09) ORAG: oralna agresivnost definisana modulacijom bazične agresivnosti zbog fiksacije na oralnu fazu libidinoznog razvoja, i (10) ANAG: analna agresivnost, definisana modulacijom bazične agresivnosti zbog fiksacije na analnu fazu libidinoznog razvoja. Nađeno je da se mladi muškarci i žene značajno razlikuju u prostoru ovih modaliteta agresivnosti. Njihovi centroidi na diskriminativnoj funkciji bili su udaljeni za 1.36 standardnih devijacija te funkcije, pa je koeficijent separacije polova iznosio 0.52. Mladi muškarci imali su značajno veće rezultate na merama primarne i, naročito, psihopatske agresivnosti, a mlade žene značajno veće rezultate na merama primitivne i impulsivne agresivnosti. Bipolarna diskriminativna funkcija, na kojoj su ispitanici ženskog pola imali većinom pozitivne, a ispitanici muškog pola većinom negativne vrednosti, diferencirala je modalitete agresivnosti koji su posledica poremećaja evaluativnih funkcija i jake primarne agresivnosti od modaliteta koji su posledica slabe kortikalne kontrole agresivnih impulsa. Kako se na generalnom faktoru agresivnosti, koji je bio definisan prvom glavnom komponentom svih analiziranih modaliteta, ispitanici različitoog pola nisu značajno razlikovali, zaključeno je da su nesaglasni rezultati u dosadašnjim istraživanjima posledica primene testova pristrastnih prema nekim modalitetima agresivnosti, i da se mladi muškarci i žene razlikuju po tome što njihovo agresivno ponašanje zavisi od različitih kognitvnih i konativnih generatora i razlićitih smerova procesa socijalizacije.
Abstract
Data, obtained on a sample of 360 examines, 180 male and 180 female, 15 to 20 years old, representative for the population of students of high schools in Serbia, were analyzed under the canonical model of discriminant analysis in Mahalanobis space. On the basis of results obtained by the batteries KOG 3 and KON 6 the following modalities of aggressiveness, defined under the cybernetic models of cognitive and conative functions were derived: (O1) AG I: primary aggressiveness, defined by norepinephrine modulation of testosterone base of aggressiveness, (02) AG2: secondary aggressiveness defined by epinephrine modulation of testosterone base of aggressiveness (03) AGR: basic aggressiveness, defined by dysfunction of the system for the regulation and control of reactions of attack, (04) PRIMAG: primitive aggressiveness, defined by lack of cognitive control of basic aggressiveness (OS) HISTAG: hysteric aggressiveness, defined by interaction of dysfunction of the system for regulation and control of basic biological functions and basic aggressiveness, (06) DISAG: schizoid aggressiveness, defined by interaction of dysfunction of the system for co-ordination and control of conative function and basic aggressiveness, (07) IMPAG: impulsive aggressiveness, defined by interaction of the system for the regulation and control of activity and basic aggressiveness, (08) PATAG: psychopathic aggressiveness, defined by interaction of dysfunction of evaluative system and basic aggressiveness, (09) ORAG: oral aggressiveness, defined by modulation of basic aggressiveness provoked by fixation on the oral phase of development of libido and ( 10) ANAG: anal aggressiveness, defined by modulation of basic aggressiveness provoked by taxation or the
|