2016, vol. 40, br. 2, str. 525-540
|
|
Pojam smrti iz ugla deteta
Concept of death from child's perspective
Projekat: Indikatori i modeli usklađivanja porodičnih i poslovnih uloga (MPNTR - 179002)
Ključne reči: poimanje smrti; vizuelna predstava smrti od strane dece; deca
Keywords: understanding of death; children's visual presentations of death; children
Sažetak
U radu je prikazano istraživanje koje je imalo za cilj da ispita način na koji deca poimaju smrt i vizuelnu predstavu smrti kod dece. Istraživanje je obuhvatilo 60-oro dece uzrasta 5, 6 i 7 godina i njihove roditelje. Ispitivane grupe dece bile su ujednačene po polu i uzrastu. Takođe, prikupljeni su podaci o iskustvu deteta sa smrću i potpunosti porodice iz koje potiče. U postupku ispitivanja primenjeni su Intervju o smrti za decu (Slaughter & Griffiths, 2007) i crtež deteta na temu 'Smrt'. Relacije su ispitane Anovom, T-testom i Pirsonovim koeficijentom korelacije. Dobijeni rezultati pokazuju da način na koji deca poimaju smrt zavisi od njihovog uzrasta, pa tako sedmogodišnjaci imaju zrelije razumevanje smrti u odnosu na petogodišnjake i šestogodišnjake. Analizom crteža dece utvrdilo se da se deca razlikuju u vizuelnom pred-stavljanju smrti. Deca su na svojim crtežima uglavnom prikazivala usamljene figure umrlih osoba, scene sahrane, spomenike, groblje, kovčege, lobanje i scene ubistva, odnosno osobe koje se međusobno ubijaju nožem ili pištoljem. Rezultati istraživanja delimično se poklapaju sa teorijskim i empirijskim pretpostavkama o načinu na koji deca poimaju smrt i vizuelnoj predstavi smrti od strane dece.
Abstract
The purpose of the study presented in this paper is to examine the way children percieve death and children's visual presentations of death. The study includes 60 children aged 5, 6 and 7 years old and their parents. The studied groups of children have been equally divided by gender and by age. Data were also collected about the child's experience with death and completeness of their families. The interview about death, for children (Slaughter & Griffiths, 2007) and the children's drawings on the theme of 'death' were used in the process of collecting the data. The relationships were tested with the ANOVA, T-test and Pearson's correlation coefficient. The results of the research show that the way children perceive death correlates with their age; therefore, the 7-year olds have a more mature understanding of death compared to the 6-year olds and 5-year olds. The analysis of the children's drawings shows that the children had different visual presentations of death. The children showed mostly lonely dead people, funerals and scenes of murder on their drawings. The research results are partially consistent with the theoretical and empirical assumptions about the way in which children perceive death.
|