- citations in SCIndeks: 0
- citations in CrossRef:0
- citations in Google Scholar:[
 ]
- visits in previous 30 days:6
- full-text downloads in 30 days:2
|
|
|
2020, vol. 59, iss. 87, pp. 255-272
|
|
The choice of method in civil dispute resolution and decision-making factors
Izbor načina rešavanja građanskopravnog spora i faktori koji ga determinišu
Abstract
The disputes arising as a consequence of the violation of subjective civil rights can be resolved through litigation, settlement, alternative dispute resolution, or some other method (compromise, force, etc.). By choosing the method in which they wish to resolve their dispute, the disputing parties also choose the rules that must be followed in the dispute resolution proceedings. If the disputing parties choose to protect their violated or threatened rights in litigation proceedings, they are obliged to comply with the established rules regulating civil procedure. If the decision on dispute resolution proceedings involves impartial third parties (a mediator, an arbitrator, etc.), the disputing parties' relations will be regulated by the rules of particular proceedings. Acting as rational individuals, the disputing parties choose the dispute resolution method that enables them to obtain the highest benefit. The parties' decision on the choice of the dispute resolution method is influenced by a number of factors. Economic analysis has developed models and offered answers for determining the reasons why disputing parties decide to choose a specific dispute resolution option. This paper presents the decision-making factors which influence the parties' choice to resolve their dispute through litigation, settlement, or particular alternative dispute resolution proceedings.
Sažetak
Rešenje sporova nastalih kao posledica povrede građanskih subjektivnih prava može se ostvariti u parničnom postupku, postizanjem nagodbe, primenom alternativnih načina rešavanja spora, ili na drugi način (sila, kompromis i sl.). Izborom načina na koji žele da reše spor, strane u sporu biraju i pravila kojih se u postupku rešavanja spora moraju pridržavati. Ukoliko je izbor strana u sporu da zaštitu povređenih ili ugroženih prava ostvare u parničnom postupku, u obavezi su da postupaju u skladu sa utvrđenim pravilima kojima je parnični postupak regulisan. Isto tako, ukoliko odluka o rešavanju spora podrazumeva postupke koji uključuju treća nepristrasna lica (medijacija, arbitraža i sl.), odnos strana u sporu biće regulisan pravilima tih postupaka. Ponašajući se kao racionalni pojedinci, strane u sporu biraju način rešavanja spora koji im omogućava najviši nivo koristi. Na odluku o izboru načina za rešavanje spora utiče veliki broj faktora. U cilju utvrđivanja razloga zbog kojih se strane u sporu odlučuju za izbor jedne od mogućnosti kojim spor mogu da reše, ekonomska analiza je razvila modele i ponudila odgovore. U radu je ukazano na faktore koji utiču na opredeljenje strana da spor reše u parnici, odnosno da prihvate poravnanje, ili da rešenje potraže u nekom od alternativnih postupaka rešavanja spora.
|
|
|
|
References
|
|
|
*** (2014) Zakon o posredovanju u rešavanju sporova. Službeni glasnik RS, br. 55
|
|
|
*** (2011-2018) Zakon o parničnom postupku -ZPP. Službeni glasnik RS, br. 72/2011, 49/2013 -odluka US 74/2013 -odluka US 55/2014 i 87/2018
|
|
|
Benson, B.L. (2000) Arbitration. in: Bouckaert Boudewijn, De Geest Gerrit [ed.] Encyclopedia of Law and Economics, vol. V, the Economics of Crime and Litigation, Cheltenham: Edward Elgar, 722 p., ISBN 1 85898 988 4
|
|
|
Cooter, R., Ulen, T. (2016) Economics and Law. New York: Pearson Addison Wesley, 6th edition
|
|
 
|
Friedman, L.M. (1989) Litigation and Society. Annual Review of Sociology, 15(1), 17-29
|
|
|
Fuller, L. (1971) Mediation-its form and functions. Sought California Law Review, vol. 44
|
|
|
Garth, B. (1993) From civil litigation to private justice: To legal practice at war with the profession and its values. Brooklyn Law Review, vol. 59
|
|
|
Irvine, M. (1999) Better letter than never: Settlement at the federal court of appeals. Journal of Appellate Practice and Process
|
|
|
Jovanović, A. (1998) Uvod u ekonomsku analizu prava. Centar za publikacije, Pravni fakultet, Univerzitet u Beogradu
|
|
|
Kaplow, L., Shavell, S. (2002) Economic analysis of law. in: Handbook of Public Economics, Elsevier
|
|
1
|
Karamarković, L. (2004) Poravnanje i medijacija. Beograd: Fakultet za poslovno pravo
|
|
14
|
Knežević, G., Pavić, V. (2009) Arbitraža i ADR. Pravni fakultet, Univerzitet u Beogradu
|
|
|
Labus, M., Begović, B., Jovanović, A. (2008) Ekonomija za pravnike. Pravni fakultet, Univerzitet u Beogradu
|
|
|
Marčetić, D., Filipović, V. (2017) Vrednost predmeta spora. in: Propisi u praksi, Legeartis, 03. 05. 2020, https://www.legeartis.rs
|
|
|
Marčetić, D., Filipović, V. Vrednost predmeta spora. in: Propisi u praksi, Legeartis, https://www.legeartis.rs/ (03. 06. 2020. godine)
|
|
|
Menkel-Meadow, S. (1995) Whose dispute is it anyway?: A psilosophical and demokratic defence of settlement (is some cases). Georgetown Law Journal, Vol. 83
|
|
|
Mojašević, A. (2009) Ekonomska analiza nakanade štete. Pravni fakultet, Univerzitet u Beogradu, magistarska teza
|
|
|
Mojašević, A. (2012) Ekonomska analiza alternativnog rešavanja građanskopravnih sporova. Pravni fakultet, Univerzitet u Beogradu, doktorska disertacija
|
|
|
Mojašević, A. (2015) Parnica nasuprot neposrednom pregovaranju - ekonomska analiza. Zbornik Pravnog fakulteta Univerziteta u Nišu
|
|
|
Mojašević, A. (2020) Ekonomska analiza parničnog postupka. Pravni fakultet, Univerzitet u Nišu
|
|
2
|
Nikolić, Lj., Mojašević, A. (2016) Ekonomija za pravnike. Niš: Medivest
|
|
1
|
Petrušić, N. (2010) Evropski standardi i principi rešavanja sporova putem medijacije. in: Vukadinović G., Kartag-Odri A. [ed.] Evropska zajednica naroda i univerzalne vrednosti, Novi Sad: Novosadska teoriju, za etiku i filozofiju prava
|
|
|
Prescott, J.J., Spier, K.E., Yoon, A. (2014) Trial and settlement: A study of high-low agreements. Journal of Law and Economics, 57(3), 699-746
|
|
|
Raovanov, A. (2011) Građansko procesno pravo, parnični, vanparnični i izvršni postupak. Novi Sad, drugo, izmenjeno i dopunjeno izdanje
|
|
|
Robert, S., Runinfeld, L.D. (1989) Economic analysis of legal disputes and their resolution. Journal of Economic Literature, 27
|
|
1
|
Shavell, S. (2009) Temelji ekonomske analize prava. Zagreb: MATE
|
|
|
Stanković, G. (2010) Građansko procesno pravo, prva sveska - parnično procesno pravo. Niš: Centar za publikacije Pravnog fakulteta
|
|
8
|
Stanković, G. (2007) Građansko procesno pravo - parnično procesno pravo. Niš: Udruženje za građansko procesno i arbitražno pravo, prva sveska
|
|
|
Varijan, H. (2010) Mikroekonomija - moderan pristup. Beograd: Ekonomski fakultet, Univerzitet u Beogradu
|
|
|
|
|