2014, vol. 60, br. 3, str. 137-147
|
|
Preduslovi svetske ekonomske krize i potrebe za kvalitativnim promenama u ekonomskoj teoriji i praksi
Preconditions of world economic crisis and needs for qualitative changes in economic theory and practice
Sažetak
Teza ovog rada je, da je međunarodna finansijska kriza koja je počela 20072008 a čije se posledice još uvek osećaju, samo poslednji u nizu negativnih ekonomskih događaja prouzrokovanih teorijom zbog koje je ekonomija prestala da proučava fenomene iz stvarnog sveta i postala ideologija koja se zasniva na matematici. Iako su same krize inicirane prepolovljavanjem realnih zarada u mnogim zemljama periferije, u Latinskoj Americi krajem 1970-tih, ovi koreni mogu se pronaći u ekonomskoj teoriji 1950-tih kada je empirijska stvarnost postala nepopularna u akademskim krugovima. Na polovini razvoja ovog teoretskog cunamija - od njegovih početaka 1970-tih do današnjih finansijskih krahova - nailazimo na razaranje proizvodnog kapaciteta bivšeg Sovjetskog Saveza. Sada se bumerang vraća: nestajanje bogatstva i socijalni problemi sve više pogađaju samu Evropu i Sjedinjene Američke Države. Rad zastupa tezu da se ovi događaji moraju posmatrati kao kontinuiran proces primene neoklasičnih i neoliberalnih ekonomskih politika koje su uništile realne zarade i bogatstvo, i to kao proces koji je trajao više od tri decenije. Preduslov za ponovno uspostavljanje sistema socijalne zaštite je shvatanje da propast opšteg sistema socijalne zaštite nije prouzrokovana 'propašću tržišta', već 'neuspehom teorije'.
Abstract
Main thesis of this work is that international financial crisis which occurred in 2007 and 2008year, is only last in line of negative economic events, that rises from theory because of which economy has stopped to examine the phenomena from the real world and become ideologue based on mathematics. Even those crises where initiated by cutting real wages in many countries in the economic periphery, in Latin America in the late 1970s, those roots can be followed in economic theory in 1950,s when empirical reality has become unpopular in academic circles. On a half development of that theoretical tsunami - from it beginnings in 1970,s till contemporary financial crises - we supervene on destruction of production capacities of ex Soviet Union. Now it returns back like boomerang - the fading of wealth and social problems are reaching Europe and United States of America. This work represents thesis that these events has to be seen as continuous operation enforce of neoclassical and neo - liberal economics policy's that destroyed real wages and wealth. Processes that took more than three decades. Precondition for reconstruction of system of widespread welfare is apprehension that downfall of widespread welfare is not caused by market failure, but rather by theory failure.
|