- citati u SCIndeksu: [1]
- citati u CrossRef-u:0
- citati u Google Scholaru:[
 ]
- posete u poslednjih 30 dana:5
- preuzimanja u poslednjih 30 dana:0
|
|
|
2012, vol. 60, br. 2, str. 117-134
|
|
Srpski građanski zakonik i odredbe o prisvajanju divljih životinja - recepcija izvornog rimskog prava
Serbian civil code and occupation of wild animals: Reception of the original Roman law
Sažetak
Rad predstavlja romanistički prilog istraživanju neposrednog uticaja izvornog rimskog prava na srpsku kodifikaciju građanskog prava i ublažavanju preoštrih ocena koji su izrečene na račun Srpskog građanskog zakonika iz 1844. godine i njegovog tvorca Jovana Hadžića. Osim toga, cilj ovog rada je da se široj čitalačkoj publici, koji nisu romanisti, približi bogato i vredno rimsko nasleđe. Poređenjem odgovarajućih paragrafa Srpskog građanskog zakonika koji se odnose na sticanje svojine prisvajanjem divljih životinja sa svojim uzorom i izvornikom Austrijskim građanskim zakonikom iz 1811. godine, s jedne strane, i s onim što su nam u nasleđe ostavili rimski pravnici, s druge strane, može se dokazati da je Jovan Hadžić dobro poznavao i umešno koristio tekstove klasičnih rimskih pravnika, pre svega Gaja, te da je na taj način u Srpski građanski zakonik uneo izvorno rimsko pravo.
Abstract
The Serbian Civil Code (SCC) was enacted in 1844, 33 years after its famous model, the Austrian Allgemeines burgerliches Gesetzbuch (ABGB). SCC is usually considered a summarized version of the ABGB and essentially its unsuccessful copy. This consideration seems harsh and oversimplified. The author analyzes the SCC provisions relating to occupation of wild animals, and shows that the drafter of the Serbian codification, Jovan Hadžić, neither translated, nor borrowed the provisions of the ABGB. Hadžić was strongly influenced by classical Roman jurists, especially Gaius, and was obviously impressed by their clear, comprehensible language and style. Hadžić’s language is extremely similar to that of Gaius (D.41.1.1-5). The techniques he used are characteristic of Roman lawyers (giving examples, cases like the one presented in D.41.1.44, direct speech, etc.). Drawing upon the ancient Roman law and its casuistry, Hadžić drafted the provisions which were down to earth and close to ordinary people. Thus, he conducted a very important edifying mission for the ordinary readers, who were left with a low level of legal culture after a long period of Ottoman rule.
|
|
|
|
Reference
|
|
|
*** (2003) A history of private law in Europe. Oxford
|
|
|
*** (1906) Austrijski Građanski zakonik. Arhiv za pravne i društvene nauke, Beograd, preveo Dr. Dragoljub Aranđelović
|
|
1  
|
Aličić, S. (2004) Sistematika odredbi o obligacionim odnosima u Srpskom građanskom zakoniku u svetlu sistematike Justinijanovih Institucija. Zbornik radova Pravnog fakulteta, Novi Sad, vol. 38, br. 2, str. 383-415
|
|
|
Aličić, S. (2007) Unesempio di recezione diretta del diritto romano nel Codice civile serbo 1844. Revista de Ştiinţe Juridice, 81-89; 4
|
|
|
Aranđelović, D.V. (1906) Austrijski građanski zakonik. Beograd: Arhiv za pravne i društvene nauke
|
|
1
|
Avramović, S. (2013) The Serbian civil code of 1844: A battleground of legal traditions. u: Konflikt und koexistenz: Die rechtsordnungen im 19. und 20. jahrhundert, Bd II - Serbien und Bosnien-Herzegowina, Frankfurt am Mein: MaxPlanck-Institut für europäische Rechtsgeschichte
|
|
4
|
Danilović, J. (1996) Srpski građanski zakon i rimsko pravo. u: Sto pedeset godina od donošenja Srpskog građanskog zakonika, 1844-1994, Beograd: Srpska akademija nauka i umetnosti / SANU, str. 49-65
|
|
|
Daube, D. (1959) Doves and bees. u: [ur.] Melanges, Paris, 63-75, Collected Studies in Roman Law II (Hrsg. David Cohen und Dieter Simon), Frankfurt am Main 1991, 899-913
|
|
|
Donahue, Ch. (1985) Noodt, Titius, and the Natural Law School: The occupation of wild animals and the intersection of property and tort. u: [ur.] Satura Robert Feenstra, Fribourg, 609-629
|
|
|
Frier, B.W. (1991) Why did the jurists change Roman Law?: Bees and Lawyers revisited. 135-146, Index
|
|
|
Frier, B.W. (1982/1983) Bees and Lawyers. Classical Journal, 105-114; 78
|
|
|
Hausmaninger, H. (1993) Casebook zum romischen Sachenrecht. Wien, 28-29, L
|
|
4
|
Jovanović, S. (1990) Političke i pravne rasprave - I-III. Beograd: BIGZ
|
|
7
|
Kićović, M. (1930) Jovan Hadžić (Miloš Svetić) - književna studija. Novi Sad: Istorisko društvo
|
|
|
Knežić-Popović, D. (1996) Udeo izvornog rimskog prava u Srpskom gradjanskom zakoniku. Beograd: 150 godina SGZ, 67-78
|
|
|
Knutel, R. (1999) Von schwimmenden Inseln, wandernen Baumen, fluchtenden Tieren und verborgenen Schatzen (zu den Grundlagen enzelner Tatbestande originaren Eigentumserwerbs). u: [ur.] Rechtsgeschichte und Privatrechtdogmatik, Heidelberg, 566
|
|
|
Lambertini, R. (1984) Erepta a bestiis e occupazione. Labeo, 2, 191-202; 30
|
|
2
|
Malenica, A.D. (2004) Rimska pravna tradicija u srpskom pravu. Zbornik radova Pravnog fakulteta, Novi Sad, vol. 38, br. 2, str. 117-139
|
|
|
McLeod, G. (1989) Wild and tame animals and birds in Roman law. u: [ur.] New perspectives in the Roman law of property: Essays for Barry Nicholas, Oxford, 176
|
|
6 
|
Milosavljević, Ž.M. (1899-1900) Rimsko privatno pravo. Beograd, I-III
|
|
10
|
Milošević, M. (2007) Rimsko pravo. Beograd
|
|
|
Polojac, M. (2008) Ugovor o ortakluku - de lege ferenda - (kritički osvrt na predlog Komisije za izradu Građanskog zakonika). u: Stevan Lilić [ur.] Pravni kapacitet Srbije za evropske integracije, Beograd, 104-120
|
|
2
|
Sič, M. (2004) Zaštita čovekove ličnosti - aktuelnost injurije rimskog prava. Zbornik radova Pravnog fakulteta, Novi Sad, vol. 38, br. 2, str. 141-167
|
|
|
Steinwerter, A. (1954) Der Einfluss des romischen Rechtes auf die Kodifikation des burgerlichen Recht in Osterreichs. u: LEuropa e il diritto romano: Studi in memoria di Paolo Koschaker, Milano, 405-426, I
|
|
|
Thomas, F. (2008) Fall 4. D. 41. 1. 44: Das Schwein im Wolfsmaul. u: Falk Ulrich, Michele Luminati, Mathias Schmoeckel [ur.] Juristische Fall-Losungen, München, 45-61
|
|
|
Wieacker, V. (1952) Privatrechtgeschichte der Neuzeit. Goettingen
|
|
|
|
|