Metrika

  • citati u SCIndeksu: [1]
  • citati u CrossRef-u:[1]
  • citati u Google Scholaru:[]
  • posete u poslednjih 30 dana:38
  • preuzimanja u poslednjih 30 dana:31

Sadržaj

članak: 7 od 67  
Back povratak na rezultate
2019, vol. 41, br. 1, str. 32-45
Specifičnosti senzornog procesuiranja kod osoba sa poremećajem iz spektra autizma
aCentar za smeštaj i dnevni boravak dece i omladine ometene u razvoju, Beograd
bUniverzitet u Beogradu, Medicinski fakultet, Srbija + Univerzitet u Beogradu, Medicinski fakultet, Institut za mentalno zdravlje, Srbija

e-adresanedanovak@gmail.com
Ključne reči: poremećaj; spektar; autizam; senzorno; procesuiranje; modeli
Sažetak
Problemi i specifičnosti u senzornom procesuiranju kod poremećaja iz spektra autizma (PSA) su poznati još od prvih opisa autizma. Senzorno procesuiranje je neurobiološki proces organizacije čulnih podražaja iz tela i iz spoljašnje sredine koji kod zdravih osoba teče spontano, te prijem različitih multisenzornih informacija se integriše bez napora. Pored glavnih odlika PSA, poremećaja socialne komunikacije i restriktivnih, repetitivnih/stereotipnih ponašanja, istraživači su ukazali da deca i adolesctenti sa PSA odgovarju na senzorna iskustva različito u odnosu na vršnjake. Novina u DSM-5 klasifikaciji je uvođenje poremećaja senzornog procesuiranja u dijagnostičke kriterijume PSA. Ovim pregledom predstavljeni su različiti modeli senzornog procesuiranja, koji mogu imati više formi, a generalno se dele na tri modela: senzorna hipersenzitivnost, senzorna hiposenzitivnost, senzorno traženje - mešoviti tip. Takođe analizira se veza između glavnih karakteristika PSA, repetitivnog/stereotipnog ponašanja; poremećaja socijalne komunikacije i specifičniog senzornog procesuiranja. Načinjen je pregled različitih istraživanja i teorija neurobiološke osnove specifičnog senzornog procesuiranja kod PSA. Reakcije koje su iznenadne i burne za redovno okruženje deluju da su bez povoda, ali razumevanjem različitosti senzornog iskustva postavljaju se temelji za razumevanje tog ponašanja.
Reference
*** (2014) Community Report from the Autism and Developmental Disabilities Monitoring (ADDM) Network CDC: Prevalence of Autism Spectrum Disorder Among Children Aged 8 Years: Autism and Developmental Disabilities Monitoring Network, 11 Sites, United States. MMWR. Morbidity and Mortality Weekly Report, 67(No. SS-6):1-23
American Psychiatric Association (2013) Diagnostic and statistical manual of mental disorders: DSM-5. Washington, D.C
Ayers, A.J., Robbins, J. (1998) Sensory Integration and the Child. Los Angeles: Western Psychologocal Services
Baker, A.E.Z., Lane, A., Angley, M.T., Young, R.L. (2008) The Relationship Between Sensory Processing Patterns and Behavioural Responsiveness in Autistic Disorder: A Pilot Study. Journal of Autism and Developmental Disorders, 38(5): 867-875
Baranek, G.T., David, F.J., Poe, M.D., Stone, W.L., Watson, L.R. (2006) Sensory Experiences Questionnaire: Discriminating sensory features in young children with autism, developmental delays, and typical development. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 47(6): 591-601
Baum, S.H., Stevenson, R.A., Wallace, M.T. (2015) Behavioral, perceptual, and neural alterations in sensory and multisensory function in autism spectrum disorder. Progress in Neurobiology, 134: 140-160
Belmonte, M.K. (2004) Autism and Abnormal Development of Brain Connectivity. Journal of Neuroscience, 24(42): 9228-9231
Bertone, A., Mottron, L., Jelenic, P., Faubert, J. (2005) Enhanced and diminished visuo-spatial information processing in autism depends on stimulus complexity. Brain, 128(10): 2430-2441
Bishop, S.L., Richler, J., Lord, C. (2006) Association Between Restricted and Repetitive Behaviors and Nonverbal IQ in Children with Autism Spectrum Disorders. Child Neuropsychology, 12(4-5): 247-267
Bishop, S.L., Hus, V., Duncan, A., Huerta, M., Gotham, K., Pickles, A., Kreiger, A., Buja, A., Lund, S., Lord, C. (2013) Subcategories of Restricted and Repetitive Behaviors in Children with Autism Spectrum Disorders. Journal of Autism and Developmental Disorders, 43(6): 1287-1297
Blakemore, S.J., Tavassoli, T., Calò, S., Thomas, R.M., Catmur, C., Frith, U., Haggard, P. (2006) Tactile sensitivity in Asperger syndrome. Brain and Cognition, 61(1): 5-13
Boyd, B.A., Baranek, G.T., Sideris, J., Poe, M.D., Watson, L.R., Patten, E., Miller, H. (2010) Sensory features and repetitive behaviors in children with autism and developmental delays. Autism Research, 3:78-87
Cascio, C., McGlone, F., Folger, S., Tannan, V., Baranek, G., Pelphrey, K.A., Essick, G. (2008) Tactile Perception in Adults with Autism: A Multidimensional Psychophysical Study. Journal of Autism and Developmental Disorders, 38(1): 127-137
Chalmers, A., Harrison, S., Mollison, K., Molloy, N., Gray, K. (2012) Establishing sensory-based approaches in mental health inpatient care: A multidisciplinary approach. Australasian Psychiatry, 20(1): 35-39
Cuccaro, M.L., Shao, Y., Grubber, J., Slifer, M., Wolpert, C.M., et al. (2003) Factor analysis of restricted and repetitive behaviors in autism using the Autism Diagnostic Interview-R. Child Psychiatry Hum Dev, 34(1): 3-17
Deboth, K.K., Reynolds, S. (2017) A systematic review of sensory-based autism subtypes. Research in Autism Spectrum Disorders, 36: 44-56
Devlin, S., Healy, O., Leader, G., Hughes, B.M. (2011) Comparison of Behavioral Intervention and Sensory-Integration Therapy in the Treatment of Challenging Behavior. Journal of Autism and Developmental Disorders, 41(10): 1303-1320
Hazen, E.P., Stornelli, J.L., o'Rourke Julia, A., Koesterer, K., McDougle, C.J. (2014) Sensory Symptoms in Autism Spectrum Disorders. Harvard Review of Psychiatry, 22(2): 112-124
Hilton, C.L., Harper, J.D., Kueker, R.H., Lang, A.R., Abbacchi, A.M., Todorov, A., Lavesser, P.D. (2010) Sensory Responsiveness as a Predictor of Social Severity in Children with High Functioning Autism Spectrum Disorders. Journal of Autism and Developmental Disorders, 40(8): 937-945
Kenneth, L.D., Dennis, C., Joseph, T.C., Charles, N. (2002) Neuropsychopharmacology: 5th generation of progress. Philadelphia, Pennsylvania: Lippincott, 41:551-557,42:566-570
Lawson, R.P., Rees, G., Friston, K.J. (2014) An aberrant precision account of autism. Frontiers in Human Neuroscience, 8: 302-302
Lee, P.S., Foss-Feig, J., Henderson, J.G., Kenworthy, L.E., Gilotty, L., Gaillard, W.D., Vaidya, C.J. (2007) Atypical neural substrates of Embedded Figures Task performance in children with Autism Spectrum Disorder. NeuroImage, 38(1): 184-193
Lundqvist, L. (2015) Hyper-responsiveness to touch mediates social dysfunction in adults with autism spectrum disorders. Research in Autism Spectrum Disorders, 9: 13-20
Miller, L.J., Anzalone, M.E., Lane, S.J., Cermak, S.A., Osten, E.T. (2007) Concept Evolution in Sensory Integration: A Proposed Nosology for Diagnosis. American Journal of Occupational Therapy, 61(2): 135-140
Miller, L.J., Nielsen, D.M., Schoen, S.A., Brett-Green, B.A. (2009) Perspectives on sensory processing disorder: A call for translational research. Frontiers in Integrative Neuroscience, 3(22)
Miller, L.J., Lane, S.J. (2000) Toward a Concensus in Termonology in Sensory Integration Theory and Practice: Taxonomy of Neurophysiological Processes. Am J Occup Ther, Part 1, 23(1)
Mirenda, P., Smith, I.M., Vaillancourt, T., Georgiades, S., Duku, E., Szatmari, P., Bryson, S., Fombonne, E., Roberts, W., Volden, J., Waddell, C., Zwaigenbaum, L. (2010) Validating the Repetitive Behavior Scale-Revised in Young Children with Autism Spectrum Disorder. Journal of Autism and Developmental Disorders, 40(12): 1521-1530
Novakovic, N., Pejovic-Milovancevic, M., Djukic-Dejanovic, S., Aleksic, B. (2019) Effects of Snoezelen-Multisensory environment on CARS scale in adolescents and adults with autism spectrum disorder. Research in Developmental Disabilities, 89: 51-58
Novaković, N., Milovančević-Pejović, M., Đukić-Dejanović, S., Paunović, N., Jordanov, P., Vuković, M. (2015) The relationship between sensory processing and anxiety on CARS scale in autism spectrum disorder. Psihijatrija danas, vol. 47, br. 2, str. 139-150
Pejović-Milovančević, M., et al. (2018) Smernice za skrining, dijagnostiku i intervencije kod dece sa poremećajem iz spektra autizma. Ministarstvo zdravlja Republike Srbije
Roley, S.S., Mailloux, Z., Parham, D.L., Schaaf, R.C., Lane, C.J., Cermak, S. (2015) Sensory Integration and Praxis Patterns in Children with Autism. American Journal of Occupational Therapy, 69(1): 6901220010p1-6901220010p1
Russo, N., Foxe, J.J., Brandwein, A.B., Altschuler, T., Gomes, H., Molholm, S. (2010) Multisensory processing in children with autism: high-density electrical mapping of auditory-somatosensory integration. Autism Research, 3(5): 253-267
Rybakowski, F., Bialek, A., Chojnicka, I., Dziechciarz, P., Horvath, A., Janas-Kozik, M., et al. (2014) Autism spectrum disorders: Spidemiology, symptoms, comorbidity and diagnosis. Psychiatr Pol, 48(4): 653-65
Szatmari, P., Georgiades, S., Bryson, S., Zwaigenbaum, L., Roberts, W., Mahoney, W., Goldberg, J., Tuff, L. (2006) Investigating the structure of the restricted, repetitive behaviours and interests domain of autism. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 47(6): 582-590
Tavassoli, T., Miller, L.J., Schoen, S.A., Jo, B.J., Sullivan, J., Baron-Cohen, S. (2018) Sensory reactivity, empathizing and systemizing in autism spectrum conditions and sensory processing disorder. Developmental Cognitive Neuroscience, 29: 72-77
Teixeira, S., Machado, S., Velasques, B., Sanfim, A., Minc, D., Peressutti, C., Bittencourt, J., Budde, H., Cagy, M., Anghinah, R., Basile, L.F., Piedade, R., Ribeiro, P., Diniz, C., Cartier (2014) Integrative parietal cortex processes: Neurological and psychiatric aspects. Journal of the Neurological Sciences, 338(1-2): 12-22
Thye, M.D., Bednarz, H.M., Herringshaw, A.J., Sartin, E.B., Kana, R.K. (2018) The impact of atypical sensory processing on social impairments in autism spectrum disorder Melissa. Developmental Cognitive Neuroscience, 29: 151-167
Tomchek, S.D., Dunn, W. (2007) Sensory Processing in Children with and Without Autism: A Comparative Study Using the Short Sensory Profile. American Journal of Occupational Therapy, 61(2): 190-200
Tomchek, S.D., Huebner, R.A., Dunn, W. (2014) Patterns of sensory processing in children with an autism spectrum disorder. Research in Autism Spectrum Disorders, 8(9): 1214-1224
Torres, E.B., Denisova, K. (2016) Motor noise is rich signal in autism research and pharmacological treatments. Scientific Reports, 6(1): 37422-37422
Vasa, R.A., Kalb, L., Mazurek, M., Kanne, S., Freedman, B., Keefer, A., Clemons, T., Murray, D. (2013) Age-related differences in the prevalence and correlates of anxiety in youth with autism spectrum disorders. Research in Autism Spectrum Disorders, 7(11): 1358-1369
Wada, M., Suzuki, M., Takaki, A., Miyao, M., Spence, C., Kansaku, K. (2014) Spatio-temporal processing of tactile stimuli in autistic children. Scientific Reports, 4(1): 5985-5985
Watanabe, T., Rees, G. (2016) Anatomical imbalance between cortical networks in autism. Scientific Reports, 6(1): 31114-31114
 

O članku

jezik rada: srpski
vrsta rada: pregledni članak
DOI: 10.5937/engrami1901032N
objavljen u SCIndeksu: 09.08.2019.

Povezani članci

Nema povezanih članaka