- citati u SCIndeksu: 0
- citati u CrossRef-u:0
- citati u Google Scholaru:[
 ]
- posete u poslednjih 30 dana:3
- preuzimanja u poslednjih 30 dana:3
|
|
|
2016, vol. 50, br. 4, str. 1393-1411
|
|
Tragom rasprava o unifikaciji jugoslovenskog prava u prvoj polovini 20. veka - uloga jezika i narodnog duha u nomotehnici
Discussions about unification of Yugoslav law in 20. century: The role of language and national spirit in nomotechnics
Projekat: Projekat Pravnog fakulteta Univerziteta u Novom Sadu: Pravna tradicija i novi pravni izazovi
Sažetak
Leon Gerškovic je smatrao da dobar i mudar pisac propisa (ne misleći pri tom na formalnog zakonodavca koji sprovodi deo eventualnih izmena i usvajanje propisa) mora da poseduje sledeće veštine: 'široko opšte pravno obrazovanje; poznavanje našeg društvenog sistema, poznavanje pravnog sistema (pozitivnog, važećeg); poznavanje svih oblasti prava, ne samo određene oblasti prava u kojoj se sprema inovacija, poznavanje pravne i sudske prakse; poznavanje posebne pravne terminologije i termina; veštinu pojmovne apstrakcije; poznavanje pravnih i društvenih činjenica, sposobnost proveravanja činjenica, kao i naprednu pismenost' 1. Upravo ta sposobnost pojmovne apstrakcije, zajedno sa naprednom pismenošću pisca propisa, jesu predmet ovog rada. Iako je stvaranje prava višefazni postupak, upravo ove dve veštine i njihovu primenu nalazimo u svakoj fazi. Sposobnost apstrahovanja više pojedinačnih slučajeva do nivoa opštosti koja je dovoljno opšta da može da obuhvati i druge, buduće moguće slične slučajeve, ali i dovoljno jasna i precizna da ne daje puno prostora različitim drugačijiim shvatanjima ili eventualnim zloupotrebama - ta i takva sposobnost apstrahovanja se dovodi do savršenstva korišćenjem ispravnih, pravilnih i jezičkih prihvatljivih konstrukcija. Dostići takav nivo jezičkog savršenstva znači proći dug put, popločan dobrim namerama zadržavanja nacionalnog duha, jezičkog patriotizma, logičkog smisla i zaključivanja i što preciznijeg oživotvorenja misli pisca normi.
Abstract
To preserve the national spirit, whether in the people in one country, whether in society, or in law, is a great and very responsible job to do. In times of chaos, creating a new future for one new country, may make that assignment difficult. Having all that in mind, and putting it into a context of creation of law, we must say that preserving the national spirit, even with using the own national language, could be even more difficult. In this paper, the author reveals what were stands of some prominent Yugoslav lawyers and politicians during the first half of the 20th century ( Toma Živanović, Živojin Perić, Đorđe Tasić, Slobodan Jovanović; Lujo Bakotić, Nikolaj Pahorukov and many others), regarding the unification of Yugoslav law, and the reception of foreign laws in this legal system. During this period, the newly formed country, formed after The First World War, was facing with a lot of challenges, such as understanding and accepting of new Yugoslav national spirit, fight for forming new national law and breaking all connections that it has with some other foreign wars, fight for preserving its own, particular national spirits, etc. Debate lasted for almost three decades; also some historians, journalists and writers were involved in this debate (Vladimir Ćorović, Isidora Sekulić, and others ), but it seems that it wasn't that fruitful as one might expect it. Many of them weren't ready for compromises, and were pleading either for national purity of law, either for complete takeover of foreign law- it was considered for better law just because it was-foreign. The Austrian law had the greatest influence on particular national laws, and even on forming some parts of Yugoslav law, besides French and German laws. But, something that the author calls 'linguistic patriotism' had greater influence on forming new law, and made this theoretical debate greater , improving it even from the political, social and other points of view. In this paper, the author reveals the essence of 'linguistic patriotism', in order to begin broader debate about it in further papers.
|
|
|
|
Reference
|
|
|
*** (1881) Dopis br. 1141. Porota, od 31. marta 1834. godine, 19, 302-303
|
|
|
*** (1881) Dopis br. 1344. Porota, od 10. aprila 1834 19, 304
|
|
|
*** (1881) Pogled na 1880. uvodni članak, nepotpisan, 1/1881, 340
|
|
|
*** (1881) Prilozi za istoriju našeg zakonodavstva. Porota, 19, 302
|
|
|
Aleksijević, V. (1940) Srpska nacionalna kultura pre jednog veka. Srpski glas, 30. maj, 441
|
|
|
Amar, L.A. (1934) O jeziku u zakonima i sudskim odlukama - naš odgovor g. D-r D. Aranđeloviću. Arhiv za pravne i društvene nauke, 4, 430-433
|
|
|
Aranđelović, D. (1934) O jeziku u zakonima i sudskim odlukama. Arhiv za pravne i društvene nauke, 3, 235
|
|
|
Aranđelović, O. (1934) jeziku u zakonima i sudskim odlukama. Arhiv za pravne i društvene nauke, 3, 232
|
|
1
|
Avakumović, J.Dj. (1894) Stara srpska porota poredjena sa engleskom porotom - pristupna beseda. Beograd: Kraljevska srpska državna štamparija
|
|
|
Bakotić, L. (1927) Pitanje izjednačavanja naših zakona. Branič, 12, 122
|
|
|
Bogišić, V. (1888) Tehnički termini u zakonodavstvu. Mjesečnik pravničkoga družtva u Zagrebu, 1, 7
|
|
|
Ćorović, V. (1939) Pitanje preuređenja države. Srpski glas, 16. novembar, 65
|
|
|
Ćorović, V. (1939) Pitanje preuređenja države - nastavak. Srpski glas, 23. novembar, 73-74
|
|
|
Demčenko, G. (1924) Zakoni istorijsko razvitka kulture i prava. (Pedesetogodišnjica jedne znamenite knjige). Arhiv za pravne i društvene nauke, 4, 448
|
|
|
Devrnja, M. (1939) Bespuće savremene srpske književnosti. Srpski glas, 21. decembar, 129
|
|
6  
|
Drakić, D. (2012) O stilu jezika zakona. Zbornik radova Pravnog fakulteta, Novi Sad, vol. 46, br. 1, str. 369-381
|
|
|
Gerškovic, L. Osnovni problemi sistema i metoda izrade propisa - o izradi pravnih propisa. u: Seminar o osnovnim problemima sistema i metoda izrade propisa, Sekretarijat Saveznog izvršnog veća za zakonodavstvo i organizaciju, Beograd, 11-22. maja 1959, 20-23
|
|
1
|
Janković, D. (1932) Duh i jezik zakona. Arhiv za pravne i društvene nauke, (3): 174
|
|
|
Jovanović, A. (1907) Predlog Državnog Saveta o postupnom radu na zemaljskim zakonima. Arhiv za pravne i društvene nauke, 4, 18 i dalje
|
|
|
Jovanović, S. (1939) Jugoslovenstvo u prošlosti i budućnosti. Srpski glas, 7. decembar, 97-98
|
|
1
|
Jovanović, S. (1940) Jugoslovenska misao. Srpski glas, br. 8, 4.januar
|
|
|
Marinković, Đ.G. (1935) Godinu dana primene novog građanskog parničnog postupka. Arhiv za pravne i društvene nauke, 1, 42-52
|
|
1
|
Marković, Č. (1907) Sud ima da ceni ustavnost zakona. Arhiv za pravne i društvene nauke, 5, 411-417
|
|
1
|
Maurović, I. (1932) Duh i jezik zakona. Arhiv za pravne i društvene nauke, (1): 1
|
|
|
Nikolić, D. (2012) O dinamici i efektima zakonodavnog rada. Zbornik radova Pravnog fakulteta, Novi Sad, vol. 46, br. 1, str. 223-238
|
|
|
Pahorukov, N. (1928) Nacrt zakona o javnim beležnicima za Kraljevinu S.H.S. Branič, 12, 226
|
|
|
Pahorukov, N. (1928) Rad na novim zakonima. Branič, 2, 18-22; 1
|
|
3
|
Pajvančić, M. (1995) Pravno normiranje. Novi Sad: Univerzitet u Novom Sadu - Pravni fakultet i Advokatska komora Vojvodine, 32-33
|
|
2
|
Perić, Ž. (1911) Jedan nov pad na kodifikaciji privatnog prava. Arhiv za pravne i društvene nauke, knjiga X, sv. 6
|
|
|
Perić, Ž. Metod V. Bogišića kod izrade Imovinskog zakonika za Crnu Goru. 3
|
|
|
Perić, Ž.M. (1931) Metod V. Bogišića kod izrade Imovinskog zakonika za Crnu Goru. Branič, br. 16 str. 83-90
|
|
|
Pržić, Đ.J. (1881) Nekoliko reči o potrebi sistematičkog preobražaja našeg krivičnog zakonodavstva. Porota, 13, 200
|
|
|
Radovanović, L. (1924) Zakonodavna vlast i njene funkcije - kako biva donošenje zakona. Arhiv za pravne i društvene nauke, 1, 47
|
|
|
Renan, E. (1882) Qu'est-ce qu'une nation?. http://classiques.uqac.ca/classiques/renan_ernest/qu_est_ce_une_nation/renan_quest_ce_une_nation.pdf, januar 2017
|
|
2
|
Solovjev, A.V. (1923) O Karađorđevom zakoniku. Arhiv za pravne i društvene nauke, 5, 375
|
|
|
Spektorski, E. (1935) Stogodišnjica ruske kodifikacije u svetlosti teorije o zakonodavstvu. Arhiv za pravne i društvene nauke, 3, 190
|
|
|
Stefanović, L.V. (1925) Jedinstvo jugoslovenskog pravništva. Branič, 7-8, 1
|
|
|
Stojanović, N. (1939) Ljudi su glavno. Srpski glas, 16. novembar, 62
|
|
5
|
Tasić, Đ. (1995) Uvod u pravne nauke. Beograd: Službeni list
|
|
1
|
Tasić, Đ. (1935) Metodi ili škole tumačenja. Arhiv za pravne i društvene nauke, 4, 281-285
|
|
|
Vasić, D. (1939) Vratimo se duhu narodnom. Srpski glas, 7. decembar, 102
|
|
|
Vučić, R. (1940) Jedna opasnost. Srpski glas, 31. mart, 301
|
|
|
Vučić, R. (1939) Srbi u Jugoslaviji. Srpski glas, 7. decembar, 111
|
|
|
Vujanac, N. (2004) Preuređenje države i zakoni. u: Stijović Milun [ur.] Srpski glas, Sremski Karlovci-Novi Sad, Srpski glas, 1940, 112
|
|
|
Vujanac, V.M. (1939) Preuređenje države i zakoni. Srpski glas, 23. novembar, 78
|
|
2
|
Živanović, T. (1927) Dosadanji rad na izjednačenju zakonodavstva u Kraljevini SHS. Arhiv za pravne i društvene nauke, Beograd, XV, 3, 162
|
|
|
|
|