Economy and legal liability

Vasiljević, Mirko

Akcije

dodaj u Moj izbor [0]

kako citirati ovaj članak
prikaži na oba jezika
podeli ovaj članak

Direktan link

Metrika

citati u SCIndeksu: [2]
citati u CrossRef-u:0
citati u Google Scholaru:[]
posete u poslednjih 30 dana:2
preuzimanja u poslednjih 30 dana:0

Sadržaj

članak: 1 od 1

Pravo i privreda

2010, vol. 47, br. 4-6, str. 13-42

Privreda i pravna odgovornost

Vasiljević Mirko

Univerzitet u Beogradu, Pravni fakultet

Ključne reči: privreda; pravna odgovornost; privredne slobode; kompanijsko pravo; stečajno pravo; odgovornost uprave; odgovornost vlasnika; trgovačko društvo; privatizacija

Sažetak

U ovom članku autor raspravlja pitanje pravnih režima odgovornosti (posebno imovinske) u regulativi privrede. Da bi dao odgovor na ovo pitanje, autor, najpre, raspravlja: pitanje privredne regulative i ekonomske efikasnosti; pitanje promene karaktera privredne regulative (razvoj 'mekog prava' i principa slobode ugovaranja), posebno u kontekstu ekonomske krize i trendova takvog razvoja na nivou EU i relevantnim uporednim regulativama; pitanje kvaliteta i kvantiteta propisa u privredi i, konačno, pitanje sukoba raznih pravnih antinomija kao pravnih vrednosti (pravda, pravna sigurnost i svrsishodnost-celishodnost). Na drugom mestu, autor raspravlja pitanje slobode kao ekonomske, političke i pravne vrednosti, posebno sa aspekta položaja privrede, pri čemu konstatuje da je nivo takvih sloboda, posebno sa stanovišta potrebe pravne sigurnosti svojine i ugovora kao osnovnih tržišnih kategorija, u našem praktičnopravnom životu još nedovoljno razvijen. U tom kontekstu, autor posebno raspravlja brojna pitanja pravne nesigurnosti i neodgovornosti u procesu privatizacije, koji je kod nas umesto efikasnije privrede doveo do brojnih zloupotreba i nekonkurentne privrede. Konačno, autor raspravlja i neka posebna pitanja imovinske odgovornosti direktora (članova uprave) društava kapitala i akcionara i članova ukompanijskom pravu (ograničenja plaćanja po raznim pravnim osnovima vlasnicima koja ih favorizuju u odnosu na poverioce društava kapitala), kao i posebna pitanja takve odgovornosti ovih lica u graničnim slučajevima kompanijskog i stečajnog prava (obustava plaćanja - test solventnosti). Umesto zaključka, autor daje kritički osvrt na šestogodišnju primenu osnovnog privrednog zakona - Zakona o privrednim društvima - konstatujući da se njegovi brojni instituti, preuzeti pravnim transplantiranjem iz kompanijske regulative relevantnih evropskih zemalja, za ovo vreme u praktičnom životu nisu primenjivali, što vodi zaključku da naš osnovni problem nisu u sadržinskom smislu nekvalitetni zakoni (iako to uistinu jesu u formalnom ili zanatskom smislu), s obzirom na to da se sve više rade po uzoru na uporedne pravne standarde, već kvalitet primene propisa - sindrom svojevrsne (ne)kulture primene propisa.

Abstract

In this article the author discusses the issue of legal regimes of liability (especially ownership liability) in the regulations of economy. In order to answer this question author firstly discusses: the issue of economic regulations and economic efficiency; the issue of change of economic regulations character (development of 'soft law' and contracting freedom principle), especially within the context of economic crisis and trends of such development at EU level and relevant comparative regulations; the issue of quality and quantity of economic legislation and, finally, the issue of conflict of various legal antinomies as legal values (justice, legal security and purposefulness-expediency). Secondly, the author treats the issue of freedom as economic, political and legal value, especially from the aspect of the position of economy, whereat determines that the level of such freedoms, especially from the aspect of need for legal security of ownership and contracts as basic market categories, in life of our practical law has not been developed enough yet. Within that context, author especially discusses numerous issues of legal insecurity and irresponsibility in privatization process which in our country produced many abuses and uncompetitive economy instead of more efficient economy. Finally, the author also treats some special issues of ownership liability of directors (management members) of capital associations and shareholders and members in company law (limitations of payment based on various legal bases for owners who prefers them in relation to creditors of capital associations), as well as special issues of such responsibility of these persons in adjacent cases of company and insolvency law (cancellation of payment - the solvency test). Instead of conclusion, the author gives critical review of six years old implementation of the basic economic law - Law on Commercial Companies - determining that its numerous institutes, taken by legal transplantation from company regulations of relevant European countries, have not been applied in practical life for all this time, what leads to conclusion that our main problem is not poor quality of laws in the sense of content (although it truly is in formal or practical sense), taking into account that they are now mostly made in the pattern of comparative legal standards, but the quality of the implementation of legislation - the syndrome of some kind of (non)culture of implementation of legislation.

	Reference
	*** (2004) Zakon o privrednim društvima - ZOPD. Službeni glasnik RS, br. 125
	*** (2006) Kodeks korporativnog upravljanja Privredne komore Srbije (Kodeks KU PKS). Službeni glasnik RS, br. 1
	*** (2002) Report of the high level group of company law experts on a modern regulatory framework for company law in Europe. Brussels, Winter Report
	*** (2007) European Commission Communication on A Simplified Business Environment for Companies in the Areas of Company Law, Accounting and Auditing. Brussels, July 10
	*** (1996) Svojina i slobode. Beograd: Institut društvenih nauka
	*** (1996) Pojam prava. Beograd - Cetinje
	*** (1938) Dr. Bonhams case. Law Quarterly Review, 54/543-552 (navedeno prema: L.Fuler, Moralnost prava (prevod: str. Mitrović), Beograd 2001, 117-118)
	*** (2009) Zakon o stečaju. Službeni glasnik RS, br. 104
	*** (2009) Zakon o planiranju i izgradnji. Službeni glasnik RS, br. 72, 81
	Basta, D.N. (1994) Francuska revolucija i pravna filozofija. , 11-28
	Basta, D.N. (1994) Jedan vek pravne filozofije na Pravnom fakultetu u Beogradu (1841-1941). , 20-24
4	Bogišić, V. (1888) Opšti imovinski zakonik za Knjaževinu Crnu Goru. Cetinje: Državna štamparija, čl. 999
	Carbonnier, J. (1983) Flexible droit-textes pour une sociologie du droit sans rigeur. Paris
	Čavoški, K.S. (2008) Makijaveli. Novi Sad: Orpheus
1	du Plessis, J.J., Grosfeld, B., Luttermann, C., Saenger, I., Sandrock, O. (2007) German corporate governance in international and European context. Berlin
	Dušanić, J. Ode sve u potrošnju. Politika, 8. 2. 2010, 12
2	Easterbrook, C., Fischel, D. (1996) The economic structure of corporate law. Cambridge, MA
9	Finis, Dž. (2005) Prirodno pravo. Podgorica: CID, prev. M. Ivović
2	Fleischer, H. (2004) The Responsibility of the Management and Its Enforcement. u: Ferrarini G., i dr. [ur.] Reforming Company and Takeover Law in Europe, Oxford, 394
11	Fridman, M.R. (1996) Kapitalizam i sloboda. Novi Sad: Global Book
3	Friedman, M., Friedman, R. (1996) Sloboda izbora - lični stav. Novi Sad: Global Book
	Geršić, G. (1994) Teorija o povratnoj sili zakona - pravnička studija. , 71-77
	Gregory, M.A. (2004) Fiduciary duties under US law, ABA: Section of business law: The director s relationship to the corporation. Multijurisdictional Forum on Fiduciary Duties, presented by: Committee on Corporate Governance and Committee on Corporate Laws, 34-35
2	Hajek, F.A. (2002) Pravo, zakonodavstvo i sloboda. Beograd - Podgorica
	Hasanbegović, J. (2006) Zablude o pravnoj normi (Pravna norma nije zapovest?). Beograd: Dosije
	Hrustić, H. (2009) Svetska finansijska kriza i državna intervencija u odabranim zemljama. Beograd: Institut za međunarodnu politiku i privredu
10	Jovanović, A. (2008) Teorijske osnove ekonomske analize prava. Beograd: Pravni fakultet
2	Kasolowsky, B. (2002) Fiduciary duties in company law. Hamburg
1	Kaufmann, A. (1998) Pravo i razumevanje prava. Beograd: Gutenbergova galaksija
1	Kovačević, M. (2010) Izvoz za dugove. Politika, 18. 2. 2010, 14
12	Kreća, M.D. (2007) Međunarodno javno pravo. Beograd: Pravni fakultet, I
	Kulms, R. (2008) European corporate governance in the era of Sarbanes-Oxley. Pravo i privreda, vol. 45, br. 1-4, str. 1-39
28	Lukić, R.D. (1995) Sistem filozofije prava. Beograd: Savremena administracija
1	Lukić, R.D. (1995) Obavezujuća snaga pravne norme i problem objektivnog prava
	Madžar, L. (2003) Političke granice prava i sloboda - dometi komplementarnosti i područja sukoba. u: Vukotić Veselin i dr. [ur.] Politika i slobode, 21-40
1	Madžar, Lj. (1996) Privatizacija kao cilj privredne i društvene tranzicije. u: Svojina i slobode (Ownership and Freedoms), Beograd: Institut društvenih nauka, Centar za ekonomska istraživanja, 1-8
1	Madžar, L. (2008) Etički aspekti privređivanja i ekonomski učinci morala. u: Vukotić Veselin [ur.] Moral i ekonomija, 14-28
1	Madžar, L. (2009) Globalna kriza kao sistemska pojava. u: Vukotić Veselin [ur.] Kriza i globalizacija, Beograd: Institut društvenih nauka, 26-41
	Madžar, L. (1998) Svojina, sloboda i društveni napredak. u: Vukotić Veselin i dr. [ur.] Ekonomija i pravo, 15-36
	Marković, B.S. (1991) Pravičnost kao izvor prava. u: Basta D. [ur.] Preobražaji ideje prava, Beograd, 274-282
	Marković, B.S. (1991) Pravičnost i pravni poredak. Basta D. [ur.] 271
1	Matić, D. (1995) Načela umnog državnog prava - kratki pregled istorijskog razvitka načela prava, morala i države od najstarijih vremena do naših dana. Beograd: Službeni list SRJ
1	Mill, J.S. (2007) O slobodi. Beograd: Pravni fakultet - Centar za publikacije
1	Monteskje, Š. (1989) O duhu zakona. Beograd: 'Filip Višnjić', tom I i II
	Noack, U., Beurskens, M. (2008) Modernizing the German GmbH: Mere window dressing or fundamental redesign. European Business Organization Review (EBOR), 9:1/119
	Pantelić, M. (2010) Kosooki pristižu nosonje. Politika, 4. 2. 2010
1	Pejovitch, S. (1990) The economics of property rights. Dordrecht, Boston: Kluwer Academic
2	Perović, S. (2009) Besede sa Kopaonika. Beograd
9	Perović, S.K. (1984) Retroaktivnost zakona i drugih opštih akata - teorija sukoba zakona u vremenu. Beograd: Svetozar Marković
	Pozner, R. (1998) Economic analysis of Law. New York: Aspen Law and Business of Aspen Publishers
53	Radbruh, G. (1980) Filozofija prava. Beograd: Nolit
8	Rols, D. (1998) Teorija pravde. Beograd: Službeni list SRJ
10	Ruso, Ž. (1993) Društveni ugovor. Beograd, predgovor: Lj. Tadić
	Schmidt, J. (2008) Reforms in German stock corporation law: The 67th German jurists forum. European Business Organization Law Review (EBOR), 9:4/644-646
	Sekulović, M. (2009) Kriza globalizovane ekonomije. u: Vukotić Veselin [ur.] Kriza i globalizacija, Beograd: Institut društvenih nauka, 81-88
	Sekulović, M. (2008) Pravoslavna etika i duh kapitalizma ili tegobe naše tranzicije. u: Vukotić Veselin [ur.] Moral i ekonomija, 83-94
15	Smith, A. (1970) Bogatstvo naroda. Beograd, itd: Kultura
46	Stiglic, D.E. (2004) Protivrečnosti globalizacije. Beograd: SBM-x
	Stiglic, D.E. (2009) Intervju. Politika, Beograd, 6.7., 3
	Stojanović, B.J. (1998) Slobodno tržište - sklad ili anarhija. u: Vukotić Veselin i dr. [ur.] Ekonomija i pravo, Beograd: Institut društvenih nauka - Centar za ekonomska istraživanja / IDN CEI
	Šuković, D. (2010) Zašto se poklanja gradsko građevinsko zemljište. Politika, 1. 3, 11
	Tasić, S. (2010) Višak propisa uzrok krize. NIN, 3085/11. 2., 26-29
18	Vasiljević, M. (2009) Kompanijsko pravo - pravo privrednih društava Srbije i EU. Beograd: Pravni fakultet
12	Vodinelić, V.V. (1997) Takozvana zloupotreba prava. Beograd: Nomos
8	Vukadinović, G. (2007) Teorija države i prava. Novi Sad, knj. II
	Vukotić, V., i dr., ur. (2008) Moral i ekonomija. Beograd: Centar za ekonomska istraživanja Instituta društvenih nauka
	Vukotić, V., Madžar, L., Komšić, J., Prokopijević, M., Maksimović, S., Vasić, R., Mihailović, S., Đuričin, D., Bukvić, R., Šuković, D., Radovanović, V., Vukićević, S., Vidojević, Z., Sučurlija, Ž., Ćećez, M., ur. (2003) Politika i slobode. Beograd: Centar za ekonomska istraživanja Instituta društvenih nauka
	Vukotić, V. (1998) Ekonomske slobode i preduzetništvo. u: Vukotić Veselin i dr. [ur.] Ekonomija i pravo, 37-50
	Vukotić, V. (2009) Filozofija istorije krize. u: Vukotić Veselin [ur.] Kriza i globalizacija, Beograd: Institut društvenih nauka, 11-25
	Vukotić, V.N., i dr., ur. (2001) Globalizacija i tranzicija. Beograd: Institut društvenih nauka
1	Živanović, T. (1997) Sistem sintetičke pravne filozofije - Sintetička filozofija prava I. u: Klasici jugoslovenskog prava, Beograd: Napredak

O članku

jezik rada: srpski
vrsta rada: neklasifikovan
objavljen u SCIndeksu: 29.03.2011.

Povezani članci

Anali Pravnog fak Beograd (2012)
Civil law and business judgment rule
Vasiljević Mirko

Anali Pravnog fak Beograd (2004)
Načelo zakonitosti
Mitrović Dragan M.

Anali Pravnog fak Beograd (2009)
Poslovna etika između opšte etike i poslovne prakse
Orlić Ranko

prikaži sve [258]