- citati u SCIndeksu: [3]
- citati u CrossRef-u:0
- citati u Google Scholaru:[
 ]
- posete u poslednjih 30 dana:2
- preuzimanja u poslednjih 30 dana:0
|
|
|
2009, vol. 34, br. 4, str. 83-94
|
|
Uređenje, korišćenje i mere zaštite poljoprivrednog zemljišta Opštine Kosjerić
Arrangement, exploitation and protection of Kosjerić municipality's agricultural land
aUniverzitet u Beogradu, Poljoprivredni fakultet, Srbija
bUniverzitet u Beogradu, Arhitektonski fakultet, Srbija
Projekat: Projekat Ministarstva nauke Republike Srbije, br. TR 20092: Efekti primene i optimizacije novih tehnologija, oruđa i mašina za uređenje i obradu zemljišta u biljnoj proizvodnji
Sažetak
Opština Kosjerić je najsevernija opština Zlatiborskog okruga, u zapadnom delu Srbije, i ima 359 km². Najveće površine u opštini zauzimaju manje kvalitetni tipovi i poditopovi zemljišta. U brdsko-planinskom delu opštine preovlađuju zemljišta koja prema mehaničkom sastavu predstavljaju ilovaste peskuše i peskovite ilovače. Na nižim terenima se nalaze smonice i gajnjače. Aluvijalne zaravni su pod kukuruzom, povrćem i livadama, a blage padine su pod kulturama žita, voćnjaka i sa pašnjacima. Na brežuljkastom delu je tradicionalno razvijeno voćarstvo. Istraživanja na terenu ukazuju da su šljivici, uglavnom, propali i stari, i da ih treba postepeno obnoviti. Viši planinski delovi su pod šumom u kojoj preovlađuju bukva i hrast. Površine pod šumama iznose 23878 ha (2/3 od ukupne površine opštine). Osobine i raznovrsnost zemljišta na prostoru opštine Kosjerić zahtevaju primenu kompleksnih melirativnih mera, koje treba da reše niz složenih, postojećih problema, ali zašto je potrebno vreme i znatna materijalna sredstva. Mogući pozitivni rezultati uređenja, korišćenja i zaštite poljoprivrednog zemljišta Opštine Kosjerić su mnogobrojni, od kojih su najvažniji: Konverzija namene poljoprivrednog u drugo zemljište se ne može zaustaviti, ali se može realizovati uz pažljive restriktivne mere. U zapadnom i istočnom delu Opštine, treba sprovoditi aktivno principe održivog razvoja, u pogledu korišćenja zemljišta zasnivati što više šume, zbog ambijentalnih i ekoloških vrednosti, ekonomske koristi i zaštite od erozije i bujica usled nepovoljnih nagiba terena; Nažalost, cementaru -Titan nije moguće izmestiti, iako se nalazi uzvodno od gradskog naselja Kosjerić, ali je moguće primeniti niz adekvatnih zaštitnih mera i znatno poboljšati postojeću situaciju, prema zemljištu i okolini.
Abstract
The Kosjerić municipality is located in the north of the Zlatiborski region and total land area is 456.7 km2 Lower quality soils types and subtypes take the biggest area in the municipality. Loamy sand and sandy loam soils prevail in highland area of municipality. There are vertisol and eutric cambisol on lower terrain. Alluvial soils are under maize, vegetable and meadows, while slight slopes are under cereals, orchards and pastures. On the hilly part of terrain fruit production is traditionally developed. Analysis of the agricultural lands shows that plum orchards are ruined and old, so that renewal is needed. Higher mountainous parts are under forests where beech and oak prevails. Forest area takes 23878 ha (2/3 of total municipality area). Properties and varieties of soils on the Kosjeric municipality territory demand application of complex reclamation measures. These measures should solve range of complex problems, but it takes time and capital goods. Possible positive results of arrangement, agricultural soil usage and protection in Kosjeric municipality are multiple: soil conversion from agricultural to other can not be hold up, but it can be realized with carefully chosen restrictive practices. In western and eastern part of municipality should take up sustainable development principles. To establish forests as much as possible for the purpose of increasing environmental value, economic benefit and protection from erosion and strong current on slopes. Unfortunately Titan cement factory is not possible relocate, although it's position is upstream from town Kosjeric. There is possibility to apply range of suitable protective measures thus considerably improve existing properties of soils and environment.
|
|
|
|
Reference
|
|
|
*** (2006) Studija - strategija razvoja Opštine Kosjerić. Beograd: Geografski fakultet, posebna poglavlja
|
|
|
*** (2006) Procedure u eksploataciji i zaštiti životne sredine kompleksa fabrike cementa Titan Cementara Kosjerić u Kosjeriću. Beograd: MKI RS, Posebna poglavlja: Studija
|
|
8 
|
Bogdanov, N.Lj., Božić, D. (2005) Promene u posedovnoj i socio-ekonomskoj strukturi zemljoradničkih gazdinstava Srbije tokom perioda tranzicije. u: Porodična gazdinstva Srbije u promenama, Beograd: Poljoprivredni fakultet - Institut za agroekonomiju
|
|
1
|
Bogdanov, N.Lj. (2003) Ruralno razvoj - politika EU, stanje i perspektive u Srbiji. u: Poljoprivreda i ruralni razvoj u evropskim integracijama, simpozijum agroekonomista, Beograd, 25-26 septembra, zbornik radova, Beograd: Poljoprivredni fakultet, str. 82-91
|
|
6 
|
Gajić, B.A. (2006) Fizika zemljišta. Beograd: Poljoprivredni fakultet
|
|
|
Grčić, M. Položaj opštine Kosjerić i odnos prema okruženju
|
|
|
Korunović, R.M. (1964) Geneza i klasifikacija livadskih zemljišta u dolini Morave. Beograd, doktorska disertacija
|
|
2
|
Korunović, R.M., Filipović, B. (1986) Meliorativna pedologija. Beograd, IV deo
|
|
1
|
Korunović, R.M., Stojanović, S.V. (1986) Praktikum iz pedologije. Beograd-Zemun: Poljoprivredni fakultet
|
|
9
|
Kovačević, D., Oljača, S., Oljača, M., Broćić, Z., Ružičić, L., Vesković, M., Jovanović, Ž. (1997) Savremeni sistemi zemljoradnje - korišćenje i mogućnosti za očuvanje zemljišta u konceptu održive poljoprivrede. u: Uređenje, korišćenje i očuvanje zemljišta, Zbornik radova, IX kongres JDPZ, Novi Sad, str. 101-113
|
|
1
|
Munćan, P.M., Živković, D. (2005) Uticaj strukture proizvodnje na veličinu porodičnih gazdinstava. u: Porodična gazdinstva Srbije u promenama, Beograd: Institut za agroekonomiju, str. 188-191
|
|
1
|
Nikolić, M. (2002) Regionalne determinante ruralnog razvoja. u: Prilozi strategiji i politici integralnog ruralnog razvoja Republike Srbije, Beograd: Institut za ekonomiku poljoprivrede
|
|
13
|
Novković, N. (1996) Planiranje i projektovanje u poljoprivredi. Novi Sad: Poljoprivredni fakultet - Institut za ekonomiku poljoprivrede i sociologiju sela
|
|
8
|
Oljača, M.V. (1993) Uticaj hodnih sistema traktora na sabijanje zemljišta ritova. Beograd: Poljoprivredni fakultet, doktorska disertacija
|
|
1  
|
Oljača, M.V., Oljača, S., Kovačević, D., Ružičić, L.N., Pajić, M., Ralević, M., Mitrović, B., Radosavljević, U., Marićević, J. (2007) Uređenje, korišćenje i zaštita poljoprivrednog zemljišta opštine UB. Poljoprivredna tehnika, vol. 32, br. 4, str. 11-23
|
|
|
Ševarlić, M., Todorović, M. (2005) Strategija korišćenja poljoprivrednog zemljišta i strategija korišćenja poljoprivredne infrastrukture Opštine Kosjerić
|
|
2
|
Ševarlić, M.M. (2004) Zemljište kao faktor prehrambene sigurnosti balkanskih zemalja. u: Proizvodnja hrane - činilac regionalne integracije na Balkanu, Zbornik radova, Beograd: Institut za ekonomiku poljoprivrede
|
|
1
|
Ševarlić, M.M. (1999) Regionalno-granski aspekti doprinosa agroindustrije razvoju industrije, agrobiznisa i privrede SR Jugoslavije u periodu postsocijalističke tranzicije. Industrija, vol. 25, br. 1-4, str. 61-72
|
|
2
|
Yussefi, M., Willer, H. (2002) Organic agriculture worldwide 2002: Statistics and future perspective. www.soel.de/inhalte/publikationen/s_74_ 04.pdf
|
|
1
|
Živković, D., Sredojević, Z.J., Munćan, P. (1999) Obavljanje poljoprivredne proizvodnje i problem zaštite prirodne sredine. Ekologica, (God. 6) br. 1 str. 16-22
|
|
5
|
Živković, M. (1991) Pedologija. Beograd: Poljoprivredni fakultet, knj. I - Geneza, sastav i osobine zemljišta
|
|
|
|
|