- citati u SCIndeksu: [1]
- citati u CrossRef-u:0
- citati u Google Scholaru:[
 ]
- posete u poslednjih 30 dana:12
- preuzimanja u poslednjih 30 dana:4
|
|
|
2017, vol. 51, br. 4, str. 1573-1587
|
|
Značaj jezika za pravo
The significance of language for law
Projekat: Projekat Pravnog fakulteta u Novom Sadu: Pravna tradicija i novi pravni izazovi
Sažetak
Formu pravnog akta određuju nadležni organ koji ga donosi, odgovarajući postupak u kome se donosi, kao i oblik akta u kome se donosi. Sadržina svakog pravnog akta mora biti, bar na nivou apstrakcije smisla akta, usklađena sa sadržinom akta koji ima višu pravnu snagu, bilo zbog višeg mesta na hijerarhijskoj lestvici pravnih akata zbog donosioca tog akta, bilo zbog toga što je drugi akt specijalne prirode i sadržine te derogira ovaj drugi. Međutim, ni poštovanje zahteva forme, kao ni ispisivanje' sadržine nekog pravna akta nisu mogući bez upotrebe jezika. U ovom radu, pod jezikom podrazumevamo sposobnost čoveka da komunicira sa drugim osobama u svom okruženju putem posebnog sistema verbalizovanih znakova, oblikujući na taj način sopstvene misli u odgovarajuće govorne poruke. Jezik je takođe u ovom radu uzet kao sredstvo saopštavanja misli zakonodavca i drugih donosilaca pravnih akata, u vidu zapovesti, ovlašćenja, naredbi, deklarativnih izjava ili zabrana adresatima, na način da je sadržina koja se saopštava jasna i razumljiva i adresatima, koji su mahom nepravnici. Neki autori smatraju da se značajem jezika za pravo, kao i samim specifičnim pravnim jezikom i pravnom terminologijom bave uglavnom samo pravnici, dok lingvisti ostaju strogo u okvirima sopstvene nauke, baveći se strukturom jezika, vrstama reči i neretko odbranom maternjeg jezika od upliva stranih reči po svaku cenu. Sledeći misao Nikole Viskovića da je potrebno proučavati život prava i da uporedo sa tim proučavanje jezika ima ključnu ulogu u životu prava, i mi se u ovom radu bavimo stavovima (pretežno domaćih) pravnika o značaju jezika za pravo, u toku druge polovine 20. veka, ne zanemarujući istovremeno i stavove najznačajnijih domaćih i inostranih lingvista o istoj temi.
Abstract
The form of a legal act is determined by the competent body that adopts it, the appropriate procedure in which it is adopted, and the form of the act in which it is adopted. The content of any legal act must be, at least at the level of apstraction and the content of the act, in line with the content of an act that has a higher legal force, either because of the higher position on the hierarchical scale of legal acts due to the competent body that adopts it, or because other act is of special nature and content and derogates this other. However, neither the respect of the requirements of the form, nor the printing of the contents of a legal act are possible without the use of language. In this paper, under the term 'language' we mean the ability of a man to communicate with other people in his own environment, through a special system of verbalized characters, thus forming his own thoughts into appropriate voice/ written messages. Language is also taken in this paper as communication between the legislator and other legal entities and citizens, in the form of orders, declarative statements, prohibition, etc. in such a way that the content being communicated is clear and understandable to the addressees, who are mostly not legally educated. Some authors consider that only lawyers emphasize the significance of the language for law, as well as the significance of language for the specific legal language and legal terminology, while linguists remain strictly within their own science, dealing with the structure of language, the types of words and often by defending the mother tongue from the influence of foreign words at all costs. We agree with the thought of Nikola Visković that it is necessary to study the life of law ,and parallel with this, we also must study the language, which plays a key role in the life of law. In this paper we deal with the views of (mostly domestic) lawyers on the importance of language for law during the second half of the 20th century, while having in mind, at the same time, the views of the most important domestic and foreign linguists on the same topic.
|
|
|
|
Reference
|
|
|
*** Recommendation of the council on improving the quality of government regulation. https://legalinstruments.oecd.org/Instruments/ShowInstrumentView.aspx?InstrumentID=128&InstrumentPID=124&Lang=en&Book=False, januar 2018
|
|
|
*** (1996) Simboli, znakovi i značenja u kriminalistici. Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, 60
|
|
|
Basta, D.N. (2013) Mladim pravoslovima saveti i poruke-filozofskopravne kristalizacije. Draslar Partner, 12, 20-21, 43-44
|
|
|
Bentham, J. (1995) The Panopticon writings. London, 29-95
|
|
|
Blagojević, S. (1989) Značaj stvaranja prava za pravni sistem. Zbornik radova Pravnog fakulteta u Novom Sadu, 4, 191-192
|
|
9
|
Bugarski, R. (1991) Uvod u opštu lingvistiku. Beograd, Novi Sad: Zavod za izdavanje udžbenika
|
|
5
|
Bugarski, R. (2007) Lingvistika u primeni. Beograd: Čigoja štampa
|
|
|
Čolović, I., ur. (2005) Bugarski - jezik i kultura. Biblioteka XX veka, 10, 18, 72
|
|
|
Davidson, D., Davidson, D. (2001) Truth and Meaning. u: Inquiries into Truth and Interpretation, Oxford University Press (OUP), str. 17-36
|
|
3
|
de Saussure, F. (2006) Course in general linguistics. Toronto - London - New York: McGraw-Hill Book Company, 9
|
|
6 
|
Drakić, D. (2012) O stilu jezika zakona. Zbornik radova Pravnog fakulteta, Novi Sad, vol. 46, br. 1, str. 369-381
|
|
|
Dundić, M. (1991) Savremeni razlozi za argumentovano pravno odlučivanje u postupku stvaranja i primene pravnih normi. Zbornik radova Pravnog fakulteta u Novom sadu, 3, 68; 1
|
|
|
Fiveg, T. (1997) Koraci ka jednoj retoričkoj teoriji prava. Arhiv za pravne i društvene nauke, vol. 83, br. 3, str. 379-384
|
|
|
Inić, S. (1984) Govorite li politički. Istraživačko izdavački centar SSO Srbije, 22
|
|
|
Joseph, M.A. Davidson: Philosophy of language. https://www.iep.utm.edu/dav-lang/, mart 2018
|
|
|
Jovanović, M. (1963) O formalnom legalizmu. Arhiv za pravne i društveme nauke, Beograd, 51
|
|
|
Jovičić, M. (1982) Zašto jezik i stil naših zakona nisu dobri. Advokatura, 2, 26
|
|
3
|
Jović, L.Iv. (1995) Jezik zakona. Beograd: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, 101-103; drugo dopunjeno izdanje
|
|
|
Klajn, L. (1989) Aktuelna teoretska metodološka pitanja pravnog normiranja društvenih odnosa. Zbornik Radova Pravnog fakulteta u Novom Sadu, 4, 253-254
|
|
|
Leč, E. (1987) Jezičko izražavanje građanskopravnih normi. Novi Sad: Pravni fakultet, doktorska disertacija
|
|
3
|
Lukić, R. (1987) Metodologija prava. Beograd: Pravni fakultet
|
|
1
|
Luković, M. (2009) Bogišićev Zakonik - priprema i jezičko oblikovanje. Beograd: Srpska akademija nauka i umentosti-Balkanološki Institut, 443
|
|
|
Luković, M. (1994) Razvoj srpskog pravnog stila. Službeni glasnik, 67
|
|
2
|
Miller, G.A. (1994) The magical number seven, plus or minus two: Some limits on our capacity for processing information. Psychological Review, 101(2): 343-352
|
|
|
Milovanović, D., Nenadić, N., Todorić, V. (2012) Beograd: G.I.Z, 135
|
|
|
Miljković, M. (2015) Jezik i kultura. Zbornik radova Učiteljskog fakulteta Prizren-Leposavić, vol. , br. 9, str. 153-164
|
|
|
Mitrović, D.M. (2000) Tehnika stvaranja prava. u: Stvaranje prava, zbornik radova, Pravni fakultet, Univerzitet u Beogradu, Srbija-pravna država, knjiga 43, Beograd 2000, Treći skup Jugoslovenskog udruženja za teoriju, filozofiju i sociologiju prava, Miločer 24-25.septembra 1999. godine, 89
|
|
1
|
Petrić, B. (1980) Metodika, terminologija i jezik odluka u krivičnom postupku. Glasnik AKV, broj 10, 29
|
|
|
Podgorac, T. (2000) Neka opšta zapažanja o stvaranju prava u kontekstu pravne pojave uopšte. u: Stvaranje prava, zbornik radova, Pravni fakultet, Univerzitet u Beogradu, Srbija-pravna država, knjiga 43, Beograd 2000, Treći skup Jugoslovenskog udruženja za teoriju, filozofiju i sociologiju prava, Miločer 24-25.septembra 1999. godine, 62
|
|
1
|
Popović, M. (1971) Beleške o jeziku i pravnoj terminologiji sa izabranom bibliografijom radova pisaca naroda Jugoslavije. Zbornik za društvene nauke Matice Srpske, separate, br 56, 163
|
|
|
Richter, D.J. Ludwig Wittgenstein (1889-1951). http://www.iep.utm.edu/wittgens/#H6, mart 2018
|
|
|
Robert, W.A. Wittgenstein's logic of language. https://www.roangelo.net/logwitt/, mart 2018
|
|
|
Savić, S., Konstantinović, V.S., Petrušić, N. (2006) Jezik zakona - karakteristike i rodna perspektiva. u: Mićović Miodrag [ur.] Pravo i jezik, zbornik, Pravni fakultet, Univerzitet u Kragujevcu, 55, 60
|
|
|
Searle, J.R. (1981) Expression and meaning-studies in the theory of speech acts. Cambridge, 4
|
|
4
|
Selimović, M. (1990) Za i protiv Vuka. Beograd: Beogradski izdavački grafički zavod, 92-93
|
|
|
Selinkić, R. (1971) Upotreba jezika naroda i narodnosti prilikom objavljivanja propisa i akata saveznih organa (po Amandamnu XXXI Ustava). Arhiv za pravne i društvene nauke, br. 4, 455
|
|
|
Sotirović, V.B. (2006) Lingvistički model definisanja srpske nacije Vuka Stefanovića Karadžića i projekat Ilije Garašanina stvaranju lingvistički određene države Srba. Vilnjus, 4
|
|
|
Tasić, V., Prćić, T., Nejgebauer, G. (2001) Rečnik novijih anglicizama-Du yu speak anglosrpski. Zmaj, 5
|
|
|
Trubetzkoy, N. (1969) Principles of phonology. Berkeley: University of California Press
|
|
1
|
Visković, N. (1981) O tumačenju pravnih akata. Zbornik Pravnog fakulteta u Zagrebu, 4, 52; 3
|
|
|
Vranjanac, D. (2011) Džeremi Bentam-jedan pokušaj konstituisanja pravne norme. Beograd: Pravni fakultet Univerziteta Union, Monografije 15, 22
|
|
|
|
|