2019, vol. 9, br. 1, str. 43-50
|
|
Zaštita na radu u sistemu srednjeg stručnog obrazovanja u Republici Srpskoj-Bosni i Hercegovini
Occupational safety and health in the system of secondary vocational education in the Republic of Srpska - Bosnia and Herzegovina
aMechanical Engineering School, Prijedor, Bosnia and Herzegovina bUniverzitet u Banjoj Luci, Mašinski fakultet, Republika Srpska, BiH cUniverzitet u Nišu, Fakultet zaštite na radu, Srbija dUniverzitet u Kragujevcu, Fakultet inženjerskih nauka, Srbija
e-adresa: m.wajkic@gmail.com, biljana.vranjes@mf.unibl.org, vesna.nikolic@znrfak.ni.ac.rs, djapan@kg.ac.rs
Projekat: Razvoj novih informaciono-komunikacionih tehnologija, korišćenjem naprednih matematičkih metoda, sa primenama u medicini, telekomunikacijama, energetici, zaštititi nacionalne baštine i obrazovanju (MPNTR - 44006)
Istraživanje i razvoj energetski i ekološki visokoefektivnih sistema poligeneracije zasnovanih na obnovljivim izvorima energije (MPNTR - 42006)
Sažetak
Obrazovanje za zaštitu na radu je neophodno u čitavom sistemu formalnog obrazovanja, a posebno u sistemu srednjeg stručnog obrazovanja. Srednjoškolsko obrazovanje i osposobljavanje za zaštitu na radu podrazumeva sticanje konkretnih znanja i razvoj određenih psihofizičkih osobina, sposobnosti, veština i navika za bezbedan rad, zaštitu zdravlja i šire, životne sredine (širi i kompleksniji aspekti prirodno-naučnih, tehničko-tehnoloških i društvenih znanja), razvoj radno tehničke, zdravstvene i ekološke svesti, etike i kulture; profesionalno usmeravanje i psihofizičko pripremanje prema zahtevima kulturnog i bezbednog ponašanja u radnoj i životnoj sredini - u struci i zanimanju za koje je učenik ispoljio određeno interesovanje i sposobnost i dr. stečena znanja su dobra osnova za njihovo dalje proširivanje i usavršavanje kako u radnom okruženju tako i u sistemu visokoškolskog obrazovanja. Analiza postojećeg stanja u Republici Srpskoj pokazuje da se sadržaji zaštite na radu izučavaju integralno -u okviru drugih predmetnih oblasti srednjeg stručnog obrazovanja. Rezultati istraživanja impliciraju potrebu i značaj uvođenja posebnih predmetnih sadržaja za zaštitu na radu u sistemu srednjeg stručnog obrazovanja u Republici Srpskoj.
Abstract
Occupational safety and health education is essential throughout the formal education system, and especially in the vocational secondary education system. Secondary education and training for occupational safety and health involves acquiring specific knowledge and developing certain psychophysical skills, abilities, and habits for safe work, protection of health and beyond, the environment (broader and more complex aspects of natural-scientific, technical-technological and social knowledge), development of occupational, health and environmental awareness, ethics and culture vocational guidance and psychophysical preparation according to the requirements of cultural and safe behavior in the work and environment -in the profession and occupation for which the student expressed a certain interest and ability, etc. The acquired knowledge is a good basis for their further expansion and improvement both in the work environment and in the system higher education. An analysis of the current situation in Republika Srpska shows that the contents of occupational safety and health are studied integrally -within the other subject areas of secondary vocational education. The results of the research imply the need and importance of introducing special subject contents for occupational safety in the system of secondary vocational education in Republika Srpska.
|