2012, vol. 64, br. 3, str. 60-74
|
|
Strategija Evropske unije u rešavanju dužničke krize u zemljama evrozone
European Union strategy for debt crisis resolution in eurozone countries
Univerzitet Privredna akademija u Novom Sadu, Fakultet za ekonomiju i inženjerski menadžment - FIMEK, Srbija
Sažetak
Evropska unija nastala je 7. februara 1992. godine, potpisivanjem Mastrihtskog ugovora i ugovora kojim je izvršeno udruživanje Evropske zajednice, odnosno ranije Evropske ekonomske zajednice za ugalj i čelik i Evropske zajednice za atomsku energiju. Ujedinjene Evrope sa zajedničkim, političkim, institucionalnim okvirom je vrlo stara, jer se mogu pronaći elementi političke, administrativno kulturne i unije još za vreme Rimskog carstva. Posle Drugog svetskog rata politički uslovi su promenili i najveći broj zemalja zapadne Evrope definitivno se opredelio za demokratiju i ideju bratstva i solidarnosti među narodima. To je stvorilo mogućnost da se realizuje ideje za integraciju i nastanak Evropske unije. Evropska monetarna unija EMU je 1. januara 1999. godine uvela evro kao zvaničnu valutu, čime je prestanak postojanja nacionalnih valuta otklonio svaki devizni rizik u transakcijama unutar Evropske unije i donelo velike uštede zbog prestanka konverzije nacionalnih valuta. Svetska ekonomska kriza traje već godinama, a većina ekonomskih analitičara povezuje njen početak sa velikom kupovinom nekretnina u SAD, jer su banke odobravale visokorizične kredite sa malom otplatnom moći osobama koje kasnije nisu bile u mogućnosti da otplaćuju svoje obaveze. U decembru 2008. godine, zvanično je potvrđena recesija u SAD, kao i u ostalim zemljama sveta, koja je bila još 1929. i trajala do 1934. god. Evropska unija ima oko 500 miliona stanovnika i 27 zemlja članica, samo 17 u svojim zemljama koriste evro kao nacionalnu valutu i zato te zemlje nazivamo da pripadaju 'evrozoni'. U Uniji je neujednačeni privredni razvoj, jer na jednoj strani imamo Nemačku, koja je u 2011. godini imala preko 2 biliona evra spoljnotrgovinskog prometa, a na drugoj strani imamo Grčku, Bugarsku, Rumuniju, Italiju, Španiju, Portugaliju i Irsku itd. koje imaju izuzetno velike finansijske - dužničke probleme u svojim zemljama. Grčka ima oko 370 milijardi evra nacionalnog duga. U 2012. godini, Agencija 'Standard end purs' snizila je kreditni rejting devet zemalja Evropske unije, što će još više produžiti dužničku krizu u evrozoni. Evropska unija traži određena rešenja da održi evrozonu, jer u slučaju raspada evra, sigurno bi došlo i do raspada Unije. Nemačka i Francuska imaju određena rešenja za održavanje evrozone, koja vode ka formiranje Saveza evropskih država (SED), sa većim pravima odlučivanja i koji bi bili na čelo te države, kao i sa većim obavezama država članica. Oni imaju i drugo rešenje, da se Evropska unija podeli na dve celine, i to: grupa zemlja koje su razvijene i druga grupa, koju čine ne razvijene zemlje.
Abstract
The European Union was established on 7 February 1992, with signing of the Treaty of Maastricht and the treaties under which the European Community, namely the former European Coal and Steel Community, and the European Atomic Energy Community were integrated. The idea of uniting Europe within a joint political and institutional framework is very old, and the elements of a political, administrative and cultural union can be traced back to the Roman Empire. After World War Two, political conditions were changed and the greatest number of West European countries definitely opted for democracy and the idea of fraternity and solidarity between nations. This created a possibility to implement the idea of integration and establishment of the European Union. On January 1, 1999, the European Monetary Union (EMU) introduced euro as the official currency, and thus the discontinuation of the existence of national currencies eliminated any risk in foreign exchange transactions within the European Union and brought great savings because national currencies were no longer converted. The European Union has a population of about 500 millions and 27 member states, among which only 17 use euro as national currency, and this community of countries is called eurozone. It is known that the economic development within the European Union is uneven, because on one side there is Germany, which had more than 2 trillion euros of trade with foreign countries in 2011, and on the other side there are Greece, Bulgaria, Romania, Spain, Portugal, Ireland, and Italy, which have extremely great debt problems in their respective countries. Lately, Germany with its allies offer certain solutions for the maintenance of the eurozone, which lead to the creation of the Alliance of European States, with greater powers of decision-making, as well as greater responsibilities of the member states. France suggests that Union bonds are issued within the eurozone, which would resolve the issue of debt crisis for a certain time. Germany disagrees with this suggestion, because it would cause a great loss to its economy. World economic crisis has lasted for years already, and most economic analysts relate its beginning with great purchase of real estates in the USA, because banks approved high-risk loans with low debt service capacity to persons who were not able afterwards to meet their debt service obligations.
|