- citati u SCIndeksu: [1]
- citati u CrossRef-u:[1]
- citati u Google Scholaru:[
 ]
- posete u poslednjih 30 dana:26
- preuzimanja u poslednjih 30 dana:14
|
|
|
2015, vol. 65, br. 4, str. 715-734
|
|
Kreativnost, inteligencija i anksioznost učenika različitog školskog uspeha
Creativity, intelligence and anxiety of students with different academic achievements
Projekat: Indikatori i modeli usklađivanja porodičnih i poslovnih uloga (MPNTR - 179002)
Sažetak
Istraživanje prikazano u ovom radu ima za cilj da utvrdi da li postoje statistički značajne razlike u nivou kreativnosti, inteligencije i anksioznosti između učenika s odličnim, vrlo dobrim i dobrim školskim uspehom. Uzorak ispitanika čine 132 učenika sedmog i osmog razreda osnovne škole, od kojih 26 (19,7%) učenika ima dobar školski uspeh, 40 (30,3%) učenika vrlo dobar, dok odličan školski uspeh ima 66 (50%) učenika. Za merenje osnovnih varijabli istraživanja primenjeni su sledeći instrumenti: test različitih upotreba (Gilhooly et al., 2007; Đorđević, 2005), kao prototip testa divergentnoe mišljenja, skala predsvesne aktivnosti - SPA (Holland & Baird, 1968), kao mera sklonosti originalnosti, KOG-3 - baterija testova inteligencije (Wolf i sar., 1992), i Spilbergerov (Spielberger et al., 1983) inventar anksioznosti kao stanja i kao crte, odnosno trenutne i opšte anksioznosti (STAI-S i STAI-T). Rezultati pokazuju da su učenici s odličnim školskim uspehom kreativniji i poseduju viši nivo kako opštih intelektualnih sposobnosti tako i perceptivnih, verbalnih i spacijalnih sposobnosti u odnosu na vrlo dobre i dobre učenike i, ujedno, niži nivo anksioznosti. Nisu nađene razlike u nivou sklonosti originalnosti niti u stepenu opšte anksioznosti između učenika različitog školskog uspeha. Nalazi se razmatraju iz ugla njihovih pedagoških implikacija.
Abstract
The research presented in this paper was aimed at establishing whether there is significant difference in the levels of creativity, intelligence and anxiety among the students with excellent, very good and good academic achievements. The sample included 132 elementary - school students of the seventh and eighth grades among which 26 (19.7%) students had good academic scores, 40 (30.3%) very good, while 66 (50%) students were excellent. For measuring the main research variables the following instruments were used: the Different Needs Test (Gilhooly et al., 2007; Đorđević, 2005), as a prototype test of divergent thinking, the Preconscious Activity Scale (Holland & Baird, 1968) as a measure of the disposition to originality, COG 3 Intelligence Test Battery (Wolf i sar., 1992), and Spielberger's (Spielberger et al., 1983) Inventory of Anxiety as a state and a trait, i.e. instantaneous and general anxiety (STAI-S and STAI- T). The results show that excellent students are more creative and have higher levels of not only general intellectual capabilities but also perceptive, verbal and spatial abilities, compared to very good and good students and, at the same time, a lower level of anxiety. There was no difference between the students with different achievements regarding the levels of disposition to originality and general anxiety. The findings are analyzed from the angle of their pedagogic implications.
|
|
|
|
Reference
|
|
|
Altaras, A. (2006) Darovitost ipodbacivanje. Pančevo: Mali Nemo
|
|
5 
|
Anđelković, V. (2008) Anksioznost i samopoštovanje u kontekstu uzrasta, pola i profesionalnog usmerenja. Godišnjak za psihologiju, vol. 5, br. 6-7, str. 111-129
|
|
|
Bognar, L., Somolanji, I. (2008) Kreativnost u osnovnoškolskim uvjetima. Život i škola, God. 19, Br. 87-94
|
|
2 
|
Cassady, J.C., Johnson, R.E. (2002) Cognitive Test Anxiety and Academic Performance. Contemporary Educational Psychology, 27(2): 270-295
|
|
|
Ceci, S.J., Williams, W.M. (1997) Schooling, intelligence, and income. American Psychologist, 52(10): 1051-1058
|
|
|
Cvitković, D., Jakab, V.A. (2006) Ispitna anksioznost kod djece i mladih s teškoćama učenja. Hrvatska revija za rehabilitacijska istraživanja, god. 2, br. 2, 113-126
|
|
4
|
Delors, J. (1996) Learning: The treasure within. Paris: UNESCO
|
|
1
|
Đorđević, B. (2005) Darovitost i kreativnost dece i mladih. Vršac: Visoka škola strukovnih studija za vaspitače 'Mihailo Palov'
|
|
1
|
Đorđević, B., Đorđević, J. (2008) Nedostatci i slabosti tradicionalne i savremene škole. Pedagoška stvarnost, vol. 54, br. 7-8, str. 585-600
|
|
|
Farooqi, Y.N., Ghani, R., Spielberger, C.D. (2012) Gender Differences in Test Anxiety and Academic Performance of Medical Students. International Journal of Psychology and Behavioral Sciences, 2(2): 38-43
|
|
|
Filipović, N.S. (1988) Mogućnosti i dometi stvaralaštva učenika i nastavnika. Sarajevo: Svijetlost
|
|
|
Freeman, J. (1995) Conflict in Creativity. European Journal of High Ability, 6(2): 188-200
|
|
|
Gilhooly, K.J., Fioratou, E., Anthony, S.H., Wynn, V. (2007) Divergent thinking: Strategies and executive involvement in generating novel uses for familiar objects. British Journal of Psychology, 98(4): 611-625
|
|
|
Han, H. (2009) Measuring Anxiety in Children: A Methodological Review of the Literature. Asian Nursing Research, 3(2): 49-62
|
|
|
Havelka, N., Vučić, L., Hrnjica, S., Kuzmanović, B. (1990) Efekti osnovnog školovanja. Beograd: Institut za psihologiju Filozofskog fakulteta Univerziteta u Beogradu
|
|
|
Holland, J.L., Baird, L.L. (1968) The Preconscious Activity Scale: The Development and Validation of an Originality Measure*. Journal of Creative Behavior, 2(3): 217-226
|
|
|
Knežević-Florić, O. (2004) Kreativne strategije mišljenja kao osnova za podsticanje razvoja kreativne darovitosti. u: Gojkov G. [ur.] Strategije podsticanja darovitosti, Vršac: Visoka škola strukovnih studija za vaspitače 'Mihailo Palov', str. 309-314
|
|
|
Kopić, K., Vranić, A., Zarevski, P. (2009) Implicitne teorije inteligencije učenika osmog razreda. Društvena istraživanja, God. 18, Br. 2, 503-521
|
|
3
|
Krnjajić, S. (2006) Učenik pod stresom. Zbornik Instituta za pedagoška istraživanja, vol. 38, br. 1, str. 151-173
|
|
|
Lumbart, T. (1994) Creativity. u: [ur.] Thinking and Problem Solving, San Diego: Academic Press, pp. 290-332
|
|
4
|
Maksić, S.B., Đurišić-Bojanović, M. (2004) Kreativnost, znanje i školski uspeh. Zbornik Instituta za pedagoška istraživanja, br. 36, str. 85-105
|
|
|
Mandić, S. (1989) Motiv postignuća, intelektualna sposobnost i školski uspjeh. Psihologija, God. 22, Br. 3-4, 79-88
|
|
3
|
Marić, M. (2010) Osobine ličnosti, životni događaji i anksioznost adolescenata. Primenjena psihologija, God. 3, Br. 1, 39-57
|
|
|
Marić, M. (2012) Veza školskog uspeha, pola i uzrasta sa pojavom negativnih afektivnih odgovora kod učenika. Pedagogija, vol. 67, br. 1, str. 87-94
|
|
|
Matešić, K., Zarevski, P. (2008) Povezanost opšte inteligencije i dimenzija ličnosti sa školskim postignućem. Metodika, God. 9, Br. 2, 260-270
|
|
|
McDonald, A.S. (2001) The Prevalence and Effects of Test Anxiety in School Children. Educational Psychology, 21(1): 89-101
|
|
2
|
Milivojević, Z. (2008) Emocije. Beograd: Psihopolis
|
|
|
Minić, J.Lj. (2010) Adolescencija - kriza zdrave ličnosti. Zbornik radova Filozofskog fakulteta u Prištini, br. 40, str. 347-359
|
|
|
Momirović, K. (1998) Standardizacija baterije KOG 3 za ispitanike stare 15 godina. Beograd: Centar za primenjenu psihologiju
|
|
|
Radomirović, V. (2004) Kreativno ponašanje učenika od I do IV razreda osnovne škole i intelektualno vaspitanje u njihovim porodicama. u: Gojkov G. [ur.] Strategije podsticanja darovitosti, Vršac: Visoka škola strukovnih studija za vaspitače 'Mihailo Palov', str. 334-341
|
|
|
Runco, M.A., Illies, J.J., Eisenman, R. (2005) Creativity, Originality, and Appropriateness: What do Explicit Instructions Tell Us About Their Relationships?. Journal of Creative Behavior, 39(2): 137-148
|
|
|
Sarason, I.G. (1972) Experimental Approaches to Test Anxety: Attentoin and the Uses of Information. u: Spielberger C.D. [ur.] Anxiety: Current Trends in Theory and Research, New York: Academic Press, pp. 383-403
|
|
|
Sarason, I.G. (1981) Test Anxiety, Stress and Social Support. Washington: University of Washington
|
|
|
Simić-Vukomanović, I., Đukić-Dejanović, S., Đonović, N., Borovčanin, M. (2012) Psiho-medicinski i socijalni činioci školskog uspeha. Engrami - časopis za kliničku psihijatriju, psihologiju i granične discipline, vol. 34, br. 1, str. 45-57
|
|
2
|
Spielberger, C.H.D., Gorsuch, R.L., Lushene, R.E. (1983) STAI manual for the STAI-TRAIT anxiety inventory. Polo Alto: Consulting Psychologists Press
|
|
3
|
Stankov, L. (1991) Savremene perspektive u istraživanju inteligencije. Psihologija, vol. 24, br. 3-4, str. 13-24
|
|
1
|
Sternberg, R.J. (1988) Mental Self-Government: A Theory of Intellectual Styles and Their Development. Human Development, 31(4): 197-224
|
|
1
|
Stöber, J. (2004) Dimensions of test anxiety: Relations to ways of coping with pre-exam anxiety and uncertainty. Anxiety, Stress & Coping, 17(3): 213-226
|
|
|
Šefer, J. (2012) Trolist: ključne komponente novog pristupa u obrazovanju. u: Šefer J., Ševkušić Š. [ur.] Stvaralaštvo, inicijativa i saradnja: novi pristup obrazovanju, Beograd: Institut za pedagoška istraživanja, str. 11-47
|
|
1
|
Tovilović, S., Novović, Z., Mihić, L., Jovanović, V. (2009) The role of trait anxiety in induction of state anxiety. Psihologija, vol. 42, br. 4, str. 491-504
|
|
2
|
Wolf, B., Momirović, K., Džamonja, Z. (1992) KOG 3 - Baterija testova inteligencije. Beograd: Centar za primenjenu psihologiju
|
|
|
Zarevski, P. (2000) Struktura ipriroda inteligencije. Jastrebarsko: Naklada Slap
|
|
|
Zlatković, B. (2007) Self koncept i uspeh u studiranju. Vranje: Učiteljski fakultet u Vranju Univerziteta u Nišu
|
|
|
Živčić-Bećirović, I. (2003) Uloga automatskih misli i ispitne anksioznosti u uspjehu studenata. Društvena istraživanja, God. 12, Br. 5, 703-720
|
|
|
|
|