- citati u SCIndeksu: [2]
- citati u CrossRef-u:0
- citati u Google Scholaru:[
 ]
- posete u poslednjih 30 dana:3
- preuzimanja u poslednjih 30 dana:1
|
|
|
2016, vol. 61, br. 2, str. 127-135
|
|
Uticaj doze azotnih đubriva na prinos i komponente prinosa ozimog tritikalea
Effects of rates of nitrogen on yield and yield components of winter triticale
Univerzitet u Prištini sa privremenim sedištem u Kosovskoj Mitrovici, Poljoprivredni fakultet, Lešak, Srbija
e-adresa: a.lalevic@gmail.com
Sažetak
Zbog visokog genetskog potencijala za prinos i povoljnih nutritivnih vrednosti, tritikale predstavlja perspektivnu biljnu vrstu. Za postizanje visokih i stabilnih prinosa neophodni su povoljni agroklimatski uslovi područja, sortiment i agrotehnika sa posebnim osvrtom na đubrenje. U radu je ispitivan uticaj đubrenja azotom na prinos i komponente prinosa pet sorti ozimog tritikalea: Odisej, Kg-20, Trijumf, Rtanj i Tango. Trogodišnji ogled (2009-2012) koji je bio postavljen po slučajnom blok sistemu u tri ponavljanja obuhvatao je kontrolu i tri varijante đubrenja azotom (0, 60, 90, 120 kg ha-1). U svim varijantama đubrenja, osim azota, upotrebljeno je još po 80 kg ha-1 P2O5 i K2O. Rezultati istraživanja su pokazali da je upotreba azota imala pozitivan efekat na prinos i komponente prinosa ozimog tritikalea u svim varijantama đubrenja i kod svih sorti. Najveći prosečan prinos zrna ostvarila je sorta Tango (5,07 t ha-1), a najmanji sorta Kg-20 (3,96 t ha-1). Takođe, sorta Tango imala je i najveću vrednost mase 1000 zrna (48,6 g), dok je najveću hektolitarsku masu imala sorta Trijumf (70,73 kg). Primena mineralnih đubriva dovela je do vrlo značajno velikog povećanja prinosa u poređenju sa kontrolom. U skladu sa tim, sve ispitivane sorte su najveći prinos imale pri upotrebi najveće količine azota (120 kg ha-1). S obzirom na to da je tritikale namenjen uglavnom ishrani stoke, rezultati ovih istraživanja imaju značaja, kako sa aspekta njegovog gajenja kao ratarske krmne kulture, tako i sa aspekta njegovog oplemenjivanja na kvalitet zrna i produktivnost.
Abstract
Due to the high genetic potential for yield and favourable nutritional value, triticale is a promising plant species. For achieving high and stable yields, it is necessary to have favorable agroclimatic conditions of the locality, variety and advanced agricultural techniques, with special emphasis on fertilizing. This study examines the effect of increasing rates of nitrogen on yield and yield components of five cultivars of winter triticale: Odisej, Kg-20, Triumph, Rtanj and Tango. The three-year trial (2009-2012), which was set up in a randomized block system with three replications, included control and three different doses of nitrogen fertilization (0, 60, 90 and 120 kg ha-1). In all variants of fertilization, 80 kg ha-1 P2O5 and K2O were added beside nitrogen. The obtained results showed that the use of nitrogen had a positive effect on yield and yield components in all variants and in all cultivars. The variety Tango had the highest average grain yield, while the variety Kg-20 had the lowest. Also, Tango had the highest value of the 1000 grain mass and the number of grains per spike, while Triumph had the highest value of hectoliter weight. The application of fertilizers led to a very large and significant increase of yield compared with the control. Accordingly, all studied cultivars had the highest yield with the highest quantities of nitrogen (120 kg ha-1). Considering that triticale is intended mainly for feeding livestock, the results of these studies would be valuable in terms of its growing as a forage crop as well as in terms of its breeding for grain quality and productivity.
|
|
|
|
Reference
|
|
|
Bojović, B. (2010) Uticaj mineralne ishrane na neke parametre produktivnosti sorata pšenice i tritikalea. Kragujevac: Prirodno-matematički fakultet
|
|
3 
|
Cabrera, I.R. (2004) Evaluating yield and quality of roses with respect to nitrogen fertilization and leaf nitrogen status. Acta Horticulturae, 511, str. 49-55
|
|
|
Cecchin, I., Terezinha, F.F. (2004) Effect of nitrogen supply on growth and photosynthesis of sunflower plants grown in the greenhouse. Plant Science, 166, 1379-1385
|
|
1 
|
Dodig, D., Stanković, S., Milićević-Nikodijević, S., Jović, M. (2006) Novopriznate Zaječarske sorte strnih žita. Selekcija i semenarstvo, vol. 12, br. 1-2, str. 49-54
|
|
|
Frederick, J.R., Camberato, J.J. (1995) Water and Nitrogen Effects on Winter Wheat in the Southeastern Coastal Plain: I. Grain Yield and Kernel Traits. Agronomy Journal, 87(3): 521
|
|
3
|
Hristov, N., Mladenov, N., Kondić-Špika, A., Štatkić, S., Kovačević, N. (2008) Direktni i indirektni efekti pojedinih svojstava na prinos zrna pšenice. Zbornik radova Instituta za ratarstvo i povrtarstvo, vol. 45, br. 2, str. 15-20
|
|
2
|
Jaćimović, G., Malešević, M., Marinković, B., Crnobarac, J., Latković, D., Šeremešić, S., Milošev, D. (2008) Komponente prinosa jare pšenice u zavisnosti od nivoa đubrenja azotom, fosforom i kalijumom. Letopis naučnih radova Poljoprivrednog fakulteta, vol. 32, br. 1, str. 57-63
|
|
2
|
Jaćimović, G., Malešević, M., Aćin, V., Hristov, N., Marinković, B., Crnobarac, J., Latković, D. (2012) Komponente prinosa i prinos ozime pšenice u zavisnosti od nivoa đubrenja azotom, fosforom i kalijumom. Letopis naučnih radova Poljoprivrednog fakulteta, vol. 36, br. 1, str. 72-80
|
|
1
|
Jelić, M., Lomović, S., Milovanović, M., Maksimović, D. (1998) Proučavanje nekih agrotehničkih mera neophodnih u proizvodnji zrna jarog tritikale. u: Zimska škola za agronome, Agronomski fakultet, Čačak, zbornik radova,, vol. 2, No 2, 29-33
|
|
1
|
Jelić, M., Stojanović, J., Stojanović, S., Živanović, S. (2002) Optimal technology of production of small grains from Kragujevac. Agroinovacije, br. 3, 163-171
|
|
1
|
Jelić, M., Dugalić, G., Milivojević, J., Nikolić, O., Živanović-Katić, S. (2004) Uticaj sistema mineralne ishrane na prinos zrna ozimog tritikalea. Acta agriculturae Serbica, vol. 9, br. spec. br., str. 493-499
|
|
|
Kovačević, V., Šimić, D., Kadar, I., Knežević, D., Lončarić, Z. (2011) Uticaj genotipa i kalcizacije na koncentraciju kadmijuma u kukuruzu (Zea mays L.). Genetika, vol. 43, br. 3, str. 607-615
|
|
2
|
Lalević, D., Biberdžić, M., Jelić, M., Barać, S. (2012) The characteristics of triticale cultivated in rural areas. Agriculture and Forestry, 58(2); 27-34
|
|
2 
|
Lestingi, A., Bovera, F., de Giorgio, D., Ventrella, D., Tateo, A. (2010) Effects of tillage and nitrogen fertilisation on triticale grain yield, chemical composition and nutritive value. Journal of the science of food and agriculture, 90(14): 2440-6
|
|
1
|
Malešević, M., Starčević, Lj., Jaćimović, G., Đurić, V., Šeremešić, S., Milošev, D. (2008) Prinos ozime pšenice u zavisnosti od uslova godine i nivoa đubrenja azotom. u: XIII Savetovanje o biotehnologiji, Čačak, Zbornik radova, 135-141
|
|
2
|
Milošev, D., Bogdanović, D., Jarak, M., Šeremešić, S. (2006) Uticaj azota iz različitih izvora na prinos i komponente prinosa pšenice. Zbornik radova Instituta za ratarstvo i povrtarstvo, vol. 42, br. 2, str. 195-202
|
|
|
Milovanović, M., Perišić, V., Staletić, M. (2004) Nova sorte ozimog tritikalea Trijumf. u: III Kongres genetičara Srbije, Zbornik abstrakata, Subotica, 168
|
|
1
|
Mirić, M., Selaković, D., Jovin, P., Hojka, Z., Filipović, M. (2007) Masa 1.000 semena u teoriji i praksi. Selekcija i semenarstvo, vol. 13, br. 3-4, str. 49-58
|
|
1
|
Nefir, P., Tabără, V. (2011) Effect on products from variety fertilization and triticale (Triticosecale Wittmack) in the experimental field from răcăşdia caras-severin country. Res. J. Agric. Sci., 43(4); 133-137
|
|
1
|
Pecio, A. (2010) Productivity of triticale affected by nitrogen fertilization and weather conditions. Fertilizer and fertilization, 40, 101-116
|
|
3
|
Tucker, M. (2004) Primary nutrients and plant growth. u: Essential Plant Nutrients, North Carolina Department of Agriculturae
|
|
|
Zečević, V., Knežević, D., Mićanović, D. (2008) u: Breeding and cultural practices of the crops, Kornobat, Bulgaria, Proc., 211-214
|
|
2
|
Zečević, V., Knežević, D., Bošković, J., Milenković, S. (2010) Effect of nitrogen and ecological factors on quality of winter triticale cultivars. Genetika, vol. 42, br. 3, str. 465-474
|
|
|
|
|