- citations in SCIndeks: [2]
- citations in CrossRef:0
- citations in Google Scholar:[
 ]
- visits in previous 30 days:1
- full-text downloads in 30 days:0
|
|
|
2013, vol. 18, iss. 1, pp. 11-24
|
|
Institutional prerequisites for reconciliation of constitutional and real powers of the president of the Republic of Serbia
Institucionalne pretpostavke usklađivanja ustavnopravnog i realnog položaja predsednika Republike Srbije
Abstract
It is undoubted that the President of the Republic of Serbia represents the most controversial debating issue in constitutional theory and practice. We can find completely opposite attitudes toward the constitutional status of the President of the Republic: on the one hand, the prevailing opinion that the President of the Republic has an active role in the executive branch of the government, but on the other hand, the opinion that the President of the Republic is a figurehead and has only a moderating role. If we remain focused only on normative analysis, there is no doubt that we will be brought to a conclusion that the constitution-maker insisted on the moderating role of the President of the Republic making him an independent constitutional body providing the balance in the system of government. However, if we only analyze functioning of the system of government in practice, it is necessary to conclude that the president of the Republic has an active role in the executive branch. This gap between the written and the real Constitution is a consequence of mistakes and negligence in creating institutional physiognomy of the president of the Republic. Namely, the direct election of the president of the Republic is not followed by adequate powers. We can say that implementation of the semi- presidential system can be one of the possible ways to overcome shortcomings of the constitutional status of the President of the Republic of Serbia in the 2006 Constitution.
Sažetak
Nesumnjivo, predsednik Republike Srbije je institucija koja izaziva najviše kontroverzi prilikom teorijskopravnih rasprava. U teoriji se mogu susresti dijametralno suprotni stavovi o ustavnopravnom položaju predsednika Republike. Sa jedne strane, dominira stav da predsednik Republike predstavlja aktivnu vlast u okviru egzekutive, dok se sa druge strane zastupa teza da ova institucija ima ulogu moderatorne i pasivne vlasti. Ukoliko bi se zadržali isključivo na normativnoj analizi, nema dileme da bi zaključak bio da je ustavotvorac nastojao da od predsednika Republike stvori moderatornu vlast koja svojim nezavisnim ustavnopravnim položajem treba da doprinosi uspostavljanju ravnoteže u sistemu vlasti. Ipak, ako analizi podvrgnemo isključivo funkcionisanje sistema vlasti u praksi, neminovno bi zaključili da je predsednik Republike aktivni deo egzekutive. Ovaj raskorak pisanog i realnog ustava posledica je propusta i protivrečnosti pri ustavnom oblikovanju institucionalne fizionomije predsednika Republike. Naime, neposredan izbor predsednika Republike nije propraćen ovlašćenjima koja su prirodna posledica takvog načina izbora. Može se reći da bi uspostavljanje polupredsedničkog sistema mogao biti jedan od mogućih načina prevazilaženja nedostataka u ustavnopravnom položaju predsednika Republike iz 2006. godine.
|
|
|
|
References
|
|
1  
|
Avramović, D. (2010) Uvođenje vanrednog stanja prema Ustavu Republike Srbije iz 2006. godine. Nauka, bezbednost, policija, vol. 15, br. 2, str. 127-135
|
|
1  
|
Bahro, H., Bayerlein, B.H., Veser, E. (1998) Duverger's concept: Semi-presidential government revisited. European Journal of Political Research, 34(2): 201-224
|
|
|
Blondel, J. (1992) Dual leadership in the contemporary world. in: Lijphart A. [ed.] Parliamentary versus Presidential Government, Oxford: Oxford University Press
|
|
|
Duverger, M. (1978) Echec au roi. Paris: Albin Michel
|
|
1
|
Duverger, M. (1997) The political system of European Union. European Journal of Political Research, no 31, str. 137-146
|
|
1
|
Elgie, R. (2007) Varieties of semi-presidentialism and their impact on nascent democracies. Taiwan Journal of Democracy, 3, 2
|
|
|
Elgie, R. (2008) The Perils of Semi-Presidentialism. Are They Exaggerated?. Democratization, 15(1): 49-66
|
|
|
Fish, S.M. (2001) The Inner Asian anomaly: Mongolia's democratization in comparative perspective. Communist and Post-Communist Studies, 34(3): 323-338
|
|
|
Frison-Roche, F. (2005) Le 'modele semi-présidentiel' comene instrument de la transition en Europe post-communiste - Bulgarie, Lituanie, Macedonine, Pologne, Rumanie et Slovénie. Bruxelles: Brylant
|
|
|
Jovičić, M. (2006) Parlamentarni sistem nasuprot predsedničkom i skupštinskom sistemu. in: Jovičić M. [ed.] Srbija na prelomu vekova, Beograd, Izabrani spisi 6
|
|
2
|
Marković, R. (2004) Moć i nemoć predsednika Republike Srbije. Anali Pravnog fakulteta u Beogradu, vol. 52, br. 3-4, str. 325-360
|
|
11
|
Marković, R. (2007) Ustavni sud u Ustavu Republike Srbije od 2006. godine. Anali Pravnog fakulteta u Beogradu, vol. 55, br. 2, str. 19-46
|
|
|
Marković, R. (2010) Odgovornost predsednika Republike - prema ustavima Republike Srbije od 1990. i 2006. godine. in: Fira Aleksandar, Ratko Marković [ed.] Dva veka srpske ustavnosti, Beograd, 17-38
|
|
|
Moestrup, S. (2007) Semi-presidentialism in young democracies. in: Elgie R., Moestrup S. [ed.] Semi-presidentialism outside Europe, London: Routledge
|
|
|
Nikolić, P. (1997) Od raspada do beznadja i nade - svedočanstvo o jednom vremenu. Beograd: Filip Višnjić
|
|
1
|
Orlović, S.P. (2012) Ustavne norme i položaj Vlade Srbije. Nauka, bezbednost, policija, vol. 17, br. 3, str. 35-45
|
|
1
|
Pajvančić, M. (2009) Nadležnosti predsednika Republike - sadržaj, priroda, kvalitet, obim i ograničenje kompetencija. Glasnik Advokatske komore Vojvodine, vol. 81, br. 7-8, str. 267-277
|
|
3
|
Pasquino, G. (1997) Semi-presidentialism: A political model at work. European Journal of Political Research, br. 31, str. 128-137
|
|
1
|
Pavlović, M. (2003) Pravnoistorijski i uporednopravni pogled na ustavne promene. in: Vučić, O., Čavoški, K [ed.] Ustavne promene, Beograd, 23-46
|
|
1
|
Petrov, V. (2008) Novi ustavni sud Republike Srbije. Nova srpska politička misao, (2):, Posebno izdanje, Ustav i iskušenja, Beograd
|
|
7
|
Simović, D. (2008) Polupredsednički sistem. Beograd: Pravni fakultet Univerziteta
|
|
1
|
Tripković, B. (2009) O odgovornosti šefa države u Srbiji - dva nedovršena koncepta. Glasnik Advokatske komore Vojvodine, vol. 81, br. 7-8, str. 278-312
|
|
2
|
Vučić, O., Petrov, V., Simović, D. (2010) Ustavni sudovi bivših jugoslovenskih republika - teorija, norma, praksa. Beograd: Dosije studio
|
|
|
|
|