- citati u SCIndeksu: 0
- citati u CrossRef-u:0
- citati u Google Scholaru:[
 ]
- posete u poslednjih 30 dana:13
- preuzimanja u poslednjih 30 dana:4
|
|
|
2014, vol. 62, br. 2, str. 273-286
|
|
Formalnopravni uslovi isključenja prava prečeg upisa akcija
Formal requirements for exclusion of the preferential right to shares
Ključne reči: akcije; akcionari; pravo prečeg upisa akcija iz nove emisije; isključenje prava prečeg upisa; odluka skupštine akcionarskog društva
Keywords: shares; shareholders; preferential subscription right to shares from a new issue; exclusion of a preferential subscription right; decision of the general meeting of the joint-stock company
Sažetak
Pravo prečeg upisa akcija je subjektivno imovinsko pravo akcionara po osnovu kojeg on ima pravo prečeg upisa akcija iz nove emisije srazmerno broju u celosti uplaćenih akcija te klase na dan donošenja odluke o povećanju osnovnog kapitala, u odnosu na ukupan broj akcija te klase. Ovo pravo akcionara, međutim, može biti u potpunosti ili delimično isključeno, ukoliko za to budu ispunjeni formalno-pravni i materijalno-pravni uslovi. Predmet ovog članka je prvenstveno analiza formalno-pravnih uslova isključenja koji su određeni Zakonom o privrednim društvima Republike Srbije, s kratkim osvrtom na rešenja u pravu EU i uporednom pravu. Prema Zakonu o privrednim društvima postoje tri formalno-pravna uslova za isključenje prava prečeg upisa: 1. da se akcije plasiraju ponudom kod koje nije obavezno objavljivanje prospekta; 2. da postoji pisani predlog odbora direktora odnosno nadzornog odbora u slučaju dvodomnog upravljanja društvom; 3. da se isključenje odredi u odluci skupštine akcionarskog društva. U vezi s formalno-pravnim uslovima u radu se ukazuje na nekoliko slabih rešenja Zakona o privrednim društvima koji u značajnoj meri otežavaju položaj prvenstveno tzv. malih akcionara.
Abstract
A preferential subscription right to shares is a subjective property right of a shareholder based on which he or she has a preferential right of subscription to shares from a new issue in proportion to the number of fully paid-in shares of that class he or she holds on the date of adoption of the decision on issuing of shares compared with the total number of shares of that class. However, this right of a shareholder can be completely or partially excluded, if formal and substantial requirements for such exclusion are met. This paper focuses primarily on analysis of formal requirements for exclusion envisaged by the Serbian Law on Companies with a brief review of EU law and comparative law. According to the Serbian Law on Companies, there are three formal requirements for exclusion of a preferential subscription right: 1. shares are issued through the offer for which there is no obligation to publish a prospectus; 2. there is a written proposal for exclusion from the Board of Directors, or of the Supervisory Board if a company has a two-tier management system; 3. the exclusion is based on a decision of the General Meeting of the Joint-stock company. With regards formal requirements, the paper concentrates on several weaknesses of the Serbian Law on Companies which considerably undermine the position of the so-called small shareholders.
|
|
|
|
Reference
|
|
|
*** (2011/2014) Zakon o privrednim društvima - ZOPD. Službeni glasnik RS, br. 36/11, 99/11 i 83/14
|
|
|
*** (2011) Zakon o postupku registracije u Agenciji za privredne registre. Sl. glasnik RS, br. 11
|
|
|
*** (2011) Zakon o tržištu kapitala Srbije - ZTK. Službeni glasnik RS, br. 31, čl. 2, tač. 35, 36, 38, 43
|
|
 
|
Albaneze, Ž. (2004) Aktuelne odlike razvodnjavanja privatizovanog kapitala u domaćem okruženju. Računovodstvo, vol. 49, br. 3-4, str. 95-102
|
|
|
Arsić, Z. (2000) Pravo akcionara na prioritetni upis akcija nove emisije. Pravo i privreda, vol. 37, br. 5-8, str. 76-83
|
|
|
Arsić, Z., Marjanski, V. (2013) Novi Sad: Pravo privrednih društava, 288
|
|
|
Bockli, P. (2004) Schweizer Aktienrecht mit Fusiongesetzt, Internationalen Rechnunglegungsgrundsatzen IFRS, Borsengesellschaftsrecht, Konzernrecht und Corporate Governance. Zurich-Basel-Genf, 3. Auflage
|
|
3
|
Davies, P.L. (2003) Gower and Davies principles of modern company Law. London: Sweet & Maxwell
|
|
|
Eddy, W. (1998) Das Bezugsrecht der alten Aktionäre in der Europäischen Gemeinschaft: eine rechtsvergleichende Untersuchung. Die Aktiengesellschaft, 8, 382-395
|
|
|
Holger, H. (2000) Der Ausschluss des aktienrechtlichen Bezugsrechts bei borsennotierten AG: Konsequenzen aus BGHZ. 136, 133 ff.” Siemens/Nold-, NZG 713
|
|
|
Huffer, U. (1999) Beckische kurzkommentare Aktiengesetz. München, 4. neurbeitete Auflage, 834
|
|
|
Huffer, U. (2004) Beckische kurzkommentare Aktiengesetz. München, 6. neurbeitete Auflage, 924
|
|
|
Lepetić, J. (2012) Public disclosure of inside information. Anali Pravnog fakulteta u Beogradu, vol. 60, br. 3, str. 188-206
|
|
|
Macneil, I. (2002) ‘Shareholders' pre-emptive rights. Journal of Business Law, br. 1, 79
|
|
1
|
Marjanski, V. (2007) Pravo prečeg sticanja novoizdatih akcija. Pravo i privreda, vol. 44, br. 5-8, str. 211-227
|
|
2 
|
Marjanski, V. (2012) Obaveze javnih društava u pogledu ad hoc informisanja javnosti na tržištu kapitala. Zbornik radova Pravnog fakulteta, Novi Sad, vol. 46, br. 2, str. 297-309
|
|
2
|
Marjanski, V. (2011) Obaveze javnih društava u pogledu redovnog periodičnog izveštavanja javnosti. Zbornik radova Pravnog fakulteta, Novi Sad, vol. 45, br. 2, str. 315-325
|
|
|
van der Elst, C. (2012) Shareholder rights and shareholder activism: The role of the general meeting of shareholders. Anali Pravnog fakulteta u Beogradu, vol. 60, br. 3, str. 39-64
|
|
7
|
Vasiljević, M.S. (2004) Vodič za čitanje Zakona o privrednim društvima. Beograd: Udruženje pravnika u privredi SCG
|
|
|
|
|