- citati u SCIndeksu: 0
- citati u CrossRef-u:0
- citati u Google Scholaru:[
 ]
- posete u poslednjih 30 dana:12
- preuzimanja u poslednjih 30 dana:4
|
|
|
2023, vol. 151, br. 3-4, str. 259-263
|
|
Dr Aleksandar Šosberger - prvi upravnik gradske bolnice u Novom Sadu
Dr. Aleksandar Šosberger: The first director of the Novi Sad City Hospital
aUniverzitet u Novom Sadu, Medicinski fakultet, Srbija + Klinički centar Vojvodine, Klinika za ortopedsku hirurgiju i traumatologiju, Novi Sad, Srbija bUniverzitet u Novom Sadu, Medicinski fakultet, Srbija + Klinički centar Vojvodine, Klinika za endokrinologiju, dijabetes i bolesti metabolizma, Novi Sad, Srbija
e-adresa: zoran.gojkovic@mf.uns.ac.rs
Sažetak
Prvi direktor Gradske bolnice u Novom Sadu, koja je vremenom prerasla u savremeni Klinički centar Vojvodine, bio je dr Aleksandar-Šandor Šosberger, rođen u Novom Sadu, 13. septembra 1873. godine. Medicinski fakultet je završio u Budimpešti, a potom se usavršavao u bolnicama brojnih evropskih gradova. Želja za učenjem i daljim usavršavanjem odvela ga je na specijalizaciju iz oblasti ginekologije i akušerstva, te postaje prvi specijalista ginekolog-akušer u Vojvodini. Početkom 20. veka, sa naglim povećanjem broja stanovnika Novog Sada, postojeće bolnice nisu bile dovoljne za hospitalizaciju bolesnika, te je Magistrat grada aprila 1907. godine doneo odluku da se podigne nova Gradska bolnica, čija je izgradnja završena 1909. godine, a tada podignuti objekti su jedinice u kojima su i danas smeštene neke klinike Kliničkog centra Vojvodine. Bila je organizovana tako da je imala Interno, Hirurško, Dermatovenerološko i Ginekološko-porođajno odeljenje, sa posteljnim fondom od oko 300 kreveta. Zahvaljujući svestranom obrazovanju, iskustvu, visokoj stručnosti, inteligenciji i organizacionim sposobnostima, dr Aleksandar Šosberger je imenovan za prvog upravnika novoizgrađene Gradske bolnice. Prvi je u Gradskoj bolnici primenio Vasermanovu (Wassermann) reakciju, te nabavio prvi rendgenski aparat u Novom Sadu, za svoju privatnu ordinaciju. Kao prvi specijalista ginekolog-akušer u Vojvodini, veliki doprinos je dao uvođenju i unapređenju hirurških tehnika. Dr Aleksandar Šosberger pokazao je da se predanim profesionalnim radom i odgovornošću mogu postići veliki rezultati i unapređenje oblasti zdravstva, o čemu govori činjenica da je Gradska bolnica, vremenom, prerasla u tercijarnu zdravstvenu ustanovu Klinički centar Vojvodine.
Abstract
The first director of the Novi Sad City Hospital, which eventually grew into the modern Clinical Center of Vojvodina, was Dr. Aleksandar-Šandor Šosberger, born in Novi Sad on September 13, 1873. He graduated at the Faculty of Medicine in Budapest, and then trained in hospitals in numerous European cities. The desire to learn and further hone his training led him to specialize in the field of gynecology and obstetrics - thus, he became the first gynecologist-obstetrician specialist in Vojvodina. At the beginning of the 20th century, with the sudden increase in the number of inhabitants of Novi Sad, the existing hospital facilities were insufficient for the hospitalization of the patients; thus, the City Magistrate made a decision in April of 1907 to build a new city hospital, the construction of which was completed in 1909, and the facilities built at that time are units in which some clinics of the Clinical Center of Vojvodina are still located today. It was organized in such a way that it had Internal Medicine, Surgical, Dermatology-Venereology, and Gynecology-Obstetrics departments, with the bed capacity of about 300. With his comprehensive education, experience, high expertise, intelligence, and organizational skills recognized, Dr. Aleksandar Šosberger was appointed as the first manager of the newly built City Hospital. He was the first in the City Hospital to apply the Wasserman reaction, and he obtained the first X-ray machine in Novi Sad, for his private practice. As the first gynecologist-obstetrician specialist in Vojvodina, he made a great contribution to the introduction and improvement of surgical techniques. Dr. Aleksandar Šosberger showed that with dedicated professional work and responsibility, great results, and improvements in the field of healthcare can be achieved, as evidenced by the fact that the City Hospital, over time, grew into a tertiary healthcare institution, the Clinical Center of Vojvodina.
|
|
|
|
Reference
|
|
|
*** (1895) Imenik članova Sbora liečnika Kraljevine Hrvatske i Slavonije u Zagrebu za g. 1895. Liečnički viestnik, br. 2
|
|
|
*** (1911) Die erweiterte abdominale Operation bei Carcinoma colli uteri: auf Grund von 500 Fälle. Berlin-Wien: Urban & Schwarzenberg
|
|
|
Berić, B., Miškov, D. (1983) Pregled istorijskog razvoja akušerstva i ginekologije u Novom Sadu (1748-1963). u: 250 godina akušerstva i ginekologije na tlu Vojvodine, Novi Sad: Matica spska, p. 13-28
|
|
|
Berić, B., Miškov, D. (1981) Pregled istorije bolnice u Novom Sadu (1730-1980). Med Pregl, 34(5-6): 259-65
|
|
|
Berić, M.B. (1984) Prvi ginekolog-akušer u Vojvodini - Dr Aleksandar Šosberger (1873-1944). Jugoslav. ginek. opstet, 24: 71-2
|
|
 
|
Bialynicki-Birula, R. (2008) The 100th anniversary of Wassermann-Neisser-Bruck reaction. Clinics in Dermatology, 26(1): 79-88
|
|
|
Brdar, V. (2013) O zgradama Gradske bolnice u Novom Sadu (1909-1912). Građa za proučavanje spomenika kulture Vojvodina, 26:19-28
|
|
2
|
Cvejić, S. (1961) Glavna Pokrajinska bolnica Vojvodine u Novom Sadu. Med Pregl, 14(8): 429-32
|
|
1 
|
Dobanovački, D., Vučković, N., Gudović, R., Sakač, V., Tatić, M., Tepavčević, V. (2019) Development of the City Hospital in Novi Sad: Part I. Medicinski pregled, vol. 72, br. 5-6, str. 185-189
|
|
|
Dobanovački, D., Breberina, M., Vujošević, B., Pećanac, M., Trajković, V., Žakula, N. (2013) Sanatoria in the first half of the XX century in the province of Vojvodina. Archive of Oncology, vol. 21, br. 1, str. 34-43
|
|
1
|
Drača, P. (2008) Razvoj ginekološko-akušerske službe u Novom Sadu. u: Drača P. [ur.] Razvoj ginekologije i akušerstva u Vojvodini do 2000. godine, Novi Sad: Medicinski fakultet, 111-50
|
|
|
Milanović, M.R. (2005) Istorijat i razvoj radiologije u Vojvodini. u: Organizacija i istorija radiološke službe, Beograd: Kovitom, p. 53
|
|
|
Popov, D., ur. (2003) Radiologija. u: Enciklopedija Novog Sada, Novi Sad: Novosadski klub, knjiga 22, p. 277
|
|
|
Popović, L. (1995) Radiologija u Vojvodini. u: Goldner Branislav [ur.] Jedan vek radiologije u Srbiji 1895-1995, Beograd: Srpsko lekarsko društvo-Sekcija za radiološku dijagnostiku, p. 113-7
|
|
|
Romano, J. (1973) Jevreji zdravstveni radnici Novog Sada žrtve fašističkog terora (1941-1945). u: Naučni sastanak Naučnog društva za istoriju zdravstvene kulture Jugoslavije, Novi Sad, p. 89-95
|
|
|
Sakač, V. (2010) Zdravstvo Novog Sada. Novi Sad: Prometej
|
|
|
Sakač, V. (2007) Iz istorije Novog Sada i njegovog zdravstva (I-IV) - I deo. Eskulap, 2(3-4)
|
|
|
Šosberger, J. (2014) Masoni u Vojvodini 1785-1940. Novi Sad: Merkur Impex d.o.o
|
|
|
Šosberger, J. (2019) Šosberger - saga o tri veka. Novi Sad: Merkur impex d.o.o
|
|
|
Šosberger, P. (2001) Novosadski Jevreji - iz istorije jevrejske zajednice u Novom Sadu. Novi Sad: Prometej
|
|
|
Šosberger, P. (2009) Šosberger dr Aleksandar. u: Popov Dušan [ur.] Enciklopedija Novog Sada, Novi Sad: Novosadski klub, knjiga 30, p. 534-5
|
|
|
Šosberger, P. (2009) Zbornik članaka. Novi Sad: Stojkov, p. 33-5
|
|
|
Šosberger, P. (1985) Prilozi istoriji zdravstvene kulture grada Novog Sada (Supplements to the history of health culture in the town of Novi Sad) - učešće Jevreja u zdravstvu Novog Sada (1693-1942). Medicinski pregled, XXXVIII(3-4): 211-5
|
|
1
|
Šosberger, P. (2001) Naši sugrađani Jevreji - biografije. Novi Sad: Stojkov, p. 90-1
|
|
|
|
|