- citati u SCIndeksu: [1]
- citati u CrossRef-u:0
- citati u Google Scholaru:[
 ]
- posete u poslednjih 30 dana:12
- preuzimanja u poslednjih 30 dana:4
|
|
|
2011, vol. 45, br. 2, str. 91-110
|
|
Izmene Prve briselske uredbe i njihov uticaj na države koje nisu članice unije s posebnim osvrtom na Srbiju
Recasting of the Brussels I regulation and its impact upon third countries, in particular Serbia
Univerzitet u Novom Sadu, Pravni fakultet
Sažetak
Evropska komisija je u decembru 2010. godine najavila značajne promene Prve briselske uredbe o nadležnosti i priznanju i izvršenju odluka (Uredba 44/2001). U radu su razmotrene one novine koje se odnose pre svega na države izvan Unije. Promene se odnose na širenje polja primene odredaba o nadležnosti na tužene koji imaju prebivalište izvan Unije, na uvođenje novih osnova nadležnosti i na stvaranje pravnog osnova da se uvaži ranija litispendencije pred sudom države koja nije članica EU. U pogledu priznanja dejstva prorogacionom sporazumu kojim je ugovorena nadležnost suda države koja nije članica Unije, Uredba ne predviđa mogućnost oglašavanja suda države članice nenadležnim u korist izabranog suda. Isto tako ni osnovi isključive nadležnosti uspostavljeni u uredbi ne važe ako bi se isključivo nadležni sud nalazio u nekoj državi nečlanici. Norme o nadležnosti iz uredbe imaju i dalje u potpunosti jednostrani karakter. Kada je u pitanju priznanje odluka planira se ukidanje postupka egzekvature uz primenu mehanizma minimalnog (veoma ograničenog) postupka provere odluke iz druge države ugovornice. Nepriznavanje usled očigledne suprotnosti javnom poretku više neće biti moguće. Pravila regulative o priznanju i izvršenju presuda i dalje se odnose samo na presude iz država članica EU. Evropska unija smatra da je priznanje stranih sudskih odluka koje dolaze iz tzv. trećih država moguće ostvariti samo sporazumevanjem na multilateralnom nivou. Odluke trećih država priznaju se po pravilima nacionalnih međunarodnih privatnih prava. U radu se razmatraju i opcije koje stoje na raspolaganju državama van Unije kao što je Srbija da bi obezbedile priznanje sopstvenih odluka na teritoriji EU, kao i podobnost novih pravila uredbe da posluže kao model za sastavljanje odredba novog Zakona o međunarodnom privatnom pravu Srbije.
Abstract
The recasting of the Brussels I regulation has been announced by the European Commission in December 2010. The author argues that its impact will be felt in third countries, too. If the Commission proposal is adopted, defendants domiciled in non-EU countries will be amenable to suit in the courts of the Union in civil and commercial matters under the heads of special jurisdiction defined in the EU Regulation. National rules of jurisdiction will no more be applicable. Two new heads of general jurisdiction applicable in case there is no jurisdiction under the Regulation (i.e. when the defendant is domiciled outside the EU and there is no ground of special jurisdiction for EU courts) will be the forum of property and the forum necessitates. A court within the EU will have discretion to stay the proceedings in case of lis pendens before the court of a third country. Judgments from third countries will continue to be recognized pursuant to national rules, including the national rules on indirect jurisdiction. Finally, forum selection clauses in favor of third country courts will most likely be unenforceable in the EU unless the court within the EU would anyway lack jurisdiction (even without the forum selection clause). These rules are only a proposal and they may still be changed. The Commission could make a significant improvement by small interventions in the proposed text, e.g. by giving the rules on exclusive jurisdiction reflexive effect and introducing a specific provision affording effect to prorogation clauses in favor of third country courts.
|
|
|
|
Reference
|
|
|
*** (2004) Private International Code of Belgium
|
|
|
*** (2005) Private International Law Code of Bulgaria
|
|
|
Bordaš, B., Stanivuković, M., ur. (2009) u: Private International Law Conference (VII), Enlargement of the European Judicial Area to CEFTA Countries, September 25, Proceeds, Novi Sad: Faculty of Law, str. 188-195
|
|
|
Bordaš, B., Stanivuković, M., ur. (2010) u: Private International Law Conference (VII), Enlargement of the European Judicial Area to CEFTA Countries, September 25, 2009, Collected Papers, Novi Sad: Faculty of Law
|
|
1
|
Illmer, M. (2010) Brussels I and arbitration revisited. The European Commissions Proposal COM, str. 14, 748 final http://ssrn.com/abstract=1804079
|
|
1 
|
Martiny, D. (2010) The idea underlying the Lugano Convention - experience in its application and reform. u: B. Bordaš, M. Stanivuković [ur.] Collected Papers from the VIIth Private International Law Conference - Enlargement of the European Judicial Area to CEFTA Countries, September 25, Novi Sad: Faculty of Law, 19-31
|
|
|
Sears, A.M. (2005) Beals v. Saldanha: The international implications of morguard made claer. Saskatchewan Law Review, vol. 68, str. 223
|
|
|
Weber, J. Universal jurisdiction and third states in the reform of the Brussels I Regulation. Max Planck Private Law Research Paper br. 11/7, Electronic copy available at: http://ssrn.com/abstract=1804103, str. 32
|
|
|
|
|