- citati u SCIndeksu: 0
- citati u CrossRef-u:0
- citati u Google Scholaru:[
 ]
- posete u poslednjih 30 dana:0
- preuzimanja u poslednjih 30 dana:0
|
|
|
1994, vol. 28, br. 3, str. 337-348
|
|
Društveno-politički smisao višestranačkih izbora u Jugoslaviji
Social and political significance of pluralistic party elections in Yugoslavia
Filozofski fakultet, Nikšić
Sažetak
U tekstu se kritički opservira i promišlja jugoslovenski društveno-politički realitet u smislu otkrivanja određenih nedostatnosti za uspostavljanje demokratskih višestranačkih izbora. A da bi se propitao aktuelni društveno- politički realitet potrebno je u analitički okvir uključiti i bivše (prethodeće) jugoslovensko socijalističko društvo, pa i šire dodirne tačke i uopšte pojam i značenje realsocijalizma kao totalitarnog poretka sa autoritarnom vlašću. Naglo nastajanje političkog pluralizma (višepartijskog sistema) u specifičnim okolnostima post-socijalističkog perioda pokazalo je kameleonsku sposobnost ranije jedino vladajuće komunističke partije koja se 'preko noći' pokrstila i ponovo osvojila - produžila apsolutnu vlast. Time se i nije desila značajna politička promjena, gdje, u stvari, dolazi samo do pomjeranja iz monističke u monističko-pluralističko vladanje u društvu. Zato se proces demokratizacije društva javlja kao privid demokratije pošto ona ne ishodi iz naroda, već se zavodi odozgo - s vrha političke vlasti. A nedostatak političke kulture kako kod političke vlasti tako i kod građanina predstavlja prepreku da u društvu zažive demokratski izbori i kritičko javno mnenje.
Abstract
This paper represents a critical observation and thinking about Yugoslav social and political reality in order to point out some of its deficiencies for establishing democratic pluralistic elections. For the exploration of the actual social and political reality, it is necessary to include to previous Yugoslav socialist society in such a study, as well as to touch the idea and meaning of real socialism as a totalitarian system with an autocratic government. A sudden change to a political pluralism (pluralistic party system) under specific circumstances of the post-socialist period demonstrated a chameleonian ability of the once only governing communist party, to adopt 'overnight' to this new situation, and to continue its absolute rule. Thus an important political change has not really happened, but only a shift from monistic to monistically- pluralistic governing in the society. So the process of social democratization appears as an air of democracy since it doesn't come from the people but from above - from the top of political authority. The lack of political culture with the authority as well as with the citizens is an obstacle for holding democratic elections and having a critical public opinion.
|
|
|
|
Reference
|
|
|
Basta, D.N. (1994) Slabosti demokratije. Politika, 25.6
|
|
11 
|
Berlin, I. (1992) Četiri ogleda o slobodi. Beograd: Filip Višnjić
|
|
2
|
Duverger, M. (1976) Les parties politiques. Paris: Armand Colin
|
|
|
Džuverović, B. (1992) Izborna upotreba televizije - analiza televizijskih dnevnika Radio-televizije Srbije, televizije Crne Gore i NTV studio B. Gledišta, vol. 33, br. 1-6, str. 182-189
|
|
|
Fukuyama, F. (1993) Kapitalizam i demokratija - karika koja nedostaje. Pregled, Ambasada SAD, Beograd, 203
|
|
|
Goati, V.A. (1992) Višepartijski mozaik Srbije. u: Pečujlić Miroslav, Milić Vladimir i dr. [ur.] Rađanje političkog javnog mnjenja i stranaka u Srbiji, Beograd: Institut za političke studije / IPS - Centar za javno mnjenje
|
|
|
Golubović, Z.T. (1992) Političko opredeljenje u izborima 1990. Gledišta, vol. 33, br. 1-6, str. 70-72
|
|
17
|
Habermas, J. (1969) Javno mnenje - istraživanje u oblasti jedne kategorije građanskog društva. Beograd: Kultura
|
|
11
|
le Bon, G. (1920) Psihologija gomila. Zagreb: Narodna knjižnica
|
|
1
|
Mihailović, S.M. (1992) Neposredni agensi rastakanja jednopartijskog sistema: Lideri, elite i mase. Gledišta, vol. 33, br. 1-6, str. 40-53
|
|
9
|
Mils, R. (1998) Elita vlasti. Beograd, itd: Kultura
|
|
48
|
Poper, K.R. (1993) Otvoreno društvo i njegovi neprijatelji. Beograd: Beogradski izdavačko-grafički zavod
|
|
3
|
Sartori, G. (1991) Parties and party systems: A framework for analysis. Cambridge, itd: Cambridge University Press / CUP
|
|
2
|
Šijaković, B. (1994) Zoon politikon - podaci iz lične legitimacije. Nikšić-Podgorica: Unireks
|
|
4
|
Tadić, L.P. (1987) Ogledi o javnosti. Nikšić, itd: Univerzitetska riječ
|
|
2
|
Veber, M. (1988) Politika kao profesija. u: Gligorov Vladimir [ur.] Kritika kolektivizma - liberalna misao o socijalizmu, Beograd: Filip Višnjić, str. 55-99
|
|
1
|
Vuković, S.V. (1992) Izborne igre medija. Gledišta, vol. 33, br. 1-6, str. 231-237
|
|
|
|
|