- citati u SCIndeksu: 0
- citati u CrossRef-u:0
- citati u Google Scholaru:[
 ]
- posete u poslednjih 30 dana:8
- preuzimanja u poslednjih 30 dana:6
|
|
|
2021, vol. 12, br. 2, str. 75-90
|
|
Dominacija izdašnosti nad pravičnošću u oporezivanju dodate vrednosti
The dominance of plentifulness over fairness in value added taxation
Sažetak
U savremenim poreskim sistemima postoje različiti oblici oporezivanja potrošnje a najzastupljeniji među njima je porez na dodatu vrednost. PDV predstavlja jednu od najznačajnih kategorija poreskih prihoda, s obzirom na to da ga karakteriše visok stepen izdašnosti. Međutim, osnovni nedostatak poreza na dodatu vrednost jeste to što raspoređuje poreski teret regresivno u odnosu na prihode poreskog obveznika. S obzirom da relativni udeo potrošnje u dohotku pada kada dohodak raste, porez na dodatu vrednost, utvrđen po jedinstvenoj stopi, teže pogađa siromašnije nego bogatiji deo društva. Cilj rada je da pokaže dominantan odnos principa izdašnosti u odnosu na pravičnost u oporezovanju dodate vrednosti, da ukaže na postojanje problema regresivnosti i na moguće mere koje se mogu primeniti radi zadovoljenja principa pravičnosti u oporezivanju.
Abstract
In modern tax systems, there are different forms of consumption taxation, and the most common among them is value added tax. VAT is one of the most important categories of tax revenues, considering the fact that it is characterized by a high degree of plentifulness. However, the main disadvantage of VAT is the fact that it distributes the tax burden regressively in relation to the taxpayer's income. Given that the relative share of consumption in income falls as income grows, VAT, determined at a unique rate, hits harder the poorer than the richer part of the society. The aim of this work is to show the dominant relationship of the principle of plentifulness in relation to fairness in value added taxation the point our the existence of regression problems and possible measures that can be applied to meet the principle of fairness in taxation.
|
|
|
|
Reference
|
|
|
*** (2004-2020) Zakon o porezu na dodatu vrednost. Sl. glasnik RS, br. 84/2004, 86/2004 - ispr., 61/2005, 61/2007, 93/2012, 108/2013, 6/2014 -usklađeni din.izn., 68/2014 -dr. zakon, 142/2014, 5/2015 -usklađeni din.izn., 83/2015, 5/2016 - usklađeni din.izn., 108/2016
|
|
1   
|
Anđelković, M. (2013) Privlačnost PDV-a u kontekstu ekonomske krize. Zbornik radova Pravnog fakulteta u Nišu, br. 64, str. 1-14
|
|
1 
|
Blažić, H., Šimović, H., Štambuk, A. (2014) Mjesto socijalne politike u poreznoj politici RH - anketa poreznih stručnjaka. Revija za socijalnu politiku, 21(3): 327-360
|
|
1
|
Blažić, H. (2010) Distributivni učinak PDV-a - usporedna analiza. u: Financije danas - dijagnoze i terapije, Zagreb: Ekonomski fakultet
|
|
1
|
Charlet, A., Owens, J. (2010) An International Perspective on VAT. Tax notes international, Tax Analysis; Vol. 59, No. 12, September 20, pp. 943-954
|
|
|
Cindori, S., Pogačić, L. (2010) Problematika utvrđivanja broja i visine stopa poreza na dodanu vrijednost. Ekonomska misao i praksa, 2, 227-249
|
|
1
|
Dimitrijević, M. (2015) Pravičnost i aktuelno modeliranje poreskih sistema u svetu. Zbornik radova Pravnog fakulteta u Nišu, 70, 57-73
|
|
2
|
Đorđević, M. (2008) Kontroverze oporezivanja dohotka fizičkih lica. Univerzitet u Nišu-Ekonomski fakultet, str. 277-278; http://www.doiserbia.nb.rs/phd/fulltext/%20NI200904; doktorska disertacija
|
|
2
|
Đurović-Todorović, J., Đorđević, M. (2013) Porezi na potrošnju. Ekonomski fakultet u Nišu
|
|
14
|
Đurović-Todorović, J., Đorđević, M. (2010) Javne finansije. Ekonomski fakultet u Nišu
|
|
1
|
Đurović-Todorović, J., Đorđević, M., Ristić, M. (2019) Racio C-efikasnosti kao mera efikasnosti PDV-a nedovoljno razvijenih zemalja EU i Srbije. Novi Ekonomist, 13(2): 16-25
|
|
|
European Commission-Directorate-General for Taxation and Customs Union-Publications Office (2019) Taxation trends in the European Union: Data for the EU Member States, Iceland and Norway. 2019 edition, https://data.europa.eu/doi/10.2778/279809
|
|
|
European Commission (2021) VAT rates applied in the Member states of the European Union: Situation at 1 st January 2021. https://ec.europa.eu/taxation_customs/system/files/2021-06/vat_rates_en.pdf
|
|
|
Eurostat (2021) Main national accounts tax aggregates. Data Explorer (europa.eu)
|
|
|
Iveković, I. (1997) Jednostopni PDV s malo oslobođenja najbolje rješenje. Računovodstvo i finansije, 9, 78-89
|
|
|
Jeličić, B. (1997) Javne finansije. Zagreb: Informator
|
|
|
Keen, M. (2007) VAT Attacks!. International monetary fund, https://www.imf.org/external/pubs/ft/wp/2007/wp07142.pdf
|
|
|
Kereta, J. (2016) Regresivni učinak PDV-a na dohodak u RH. Sveučiliste u Splitu-Ekonomski fakultet
|
|
|
Kesner-Škreb, M. (1999) Deset razloga u prilog jedinstvene PDV stope. Newsletter: Povremeno glasilo Instituta za javne finansije, 2, 1-5
|
|
|
Kuliš, D. (2007) Oporezivanje potrošnje - porez na dodatu vrednost i trošarine. Newsletter: Povremeno glasilo Instituta za javne finasije, 33: 1-10
|
|
4
|
Lončarić-Horvat, O. (1995) Socijalna država i posredni porezi. Revija za socijalnu politiku, god. II, br. 2, str. 115
|
|
|
Murphy, R. (2011) Why VAT is regressive?. London, Fair Tax
|
|
|
Popović, D. (2012) Poresko parvo. Pravni fakultet u Beogradu
|
|
|
Popović, D. (1997) Nauka o porezima i poresko parvo. Beograd: Savremena administracija
|
|
|
Sudžuka, E. (2006) Pridržavanje principa pravičnosti u provedbi porezne reforme s osvrtom na (ne)pravičnost poreza na dodagnu vrednost. Pregled - časopis za društvena pitanja, 3: 59-92
|
|
|
Šimović, H. (2007) Porez na dodanu vrijednost i trošarine. u: Porezni sustav Republike Hrvatske, Zagreb: Ekonomski fakultet, str. 1-36
|
|
5
|
Šimović, J., Šimović, H. (2006) Fiskalni sustav i fiskalna politika Evropske Unije. Zagreb: Pravni fakultet, str. 42
|
|
|
Tomić, M., Marilović, Đ. (2014) PDV u Bosni i Hercegovini - jedna ili više poreskih stopa. u: Marković Goran [ur.] Zbornik radova Vladavina prava i pravna država u regionu, Istočno Sarajevo: Univerzitet u Istočnom Sarajevu-Pravni fakultet, str. 861-870
|
|
|
|
|