- citati u SCIndeksu: [1]
- citati u CrossRef-u:[1]
- citati u Google Scholaru:[
 ]
- posete u poslednjih 30 dana:12
- preuzimanja u poslednjih 30 dana:3
|
|
|
2016, vol. 50, br. 4, str. 1315-1334
|
|
Jednostrana kompenzacija zastarelog potraživanja
Unilateral offsetting of an expired claim
Projekat: Projekat Pravnog fakulteta Univerziteta u Novom Sadu: Pravna tradicija i novi pravni izazovi
Sažetak
Kompenzacija (prebijanje) predstavlja način prestanka obaveze obračunavanjem međusobnih potraživanja i dugovanja između strana učesnica kompenzacije. Koja potraživanja, odnosno dugovanja mogu da budu predmet kompenzacije jeste pitanje koje je uređeno zakonskim propisima. U većini pravnih sistema, uslovi kompenzacije mogu se svesti na uzajamnost, dospelost, istovetnost i mogućnost prinudnog ostvarivanja. U pogledu potonjeg, posebno je interesantno pitanje zastarelih potraživanja. Naš zakonodavac se opredelio za vladajuće shvatanje civilistike savremenog doba, da se načelno zastarela potraživanja ne mogu prebijati. Ipak, u određenim slučajevima takva mogućnost nije isključena. Tu se, u prvom redu, misli na prebijanja potraživanja koja nisu bila zastarela kada su se stekli uslovi za preboj. U drugom slučaju, zakonodavac predviđa da je prebijanje moguće i kada je potraživanje zastarelo pre nego što se moglo ugasiti kompenzacijom, ako je izjava o kompenzaciji data pre isticanja prigovora zastarelosti. U radu će biti reči upravo o ovom potonjem, budući da jezičko tumačenje odnosne odredbe otvara brojna pitanja.
Abstract
Offsetting (compensation) represents a way of termination of an obligation by calculating mutual claims and debts between the offsetting parties. Which claims or debts can be an object of offsetting is regulated by the Law. In most of legal systems, conditions for the offsetting can be reduced to reciprocity, maturity, homogeneity and enforceability of the claims. With regard to the latter, the issue of the expired claims is especially interesting. Our legislator has opted for the dominant opinion in the modern theory of civil law that the expired claims, in principle, cannot be offset. However, in certain cases, such a possibility is not excluded. By this is meant, firstly, the offsetting of the claims which were not expired at the moment when the conditions for the offsetting materialized. Secondly, the legislator stipulates that the offsetting is also possible when the claim had expired before it could have been terminated by the offsetting, if the statement of offsetting was given before raising the objection of expiration. In the paper, precisely this latter will be discussed, because the linguistic interpretation of the relevant provision raises many questions.
|
|
|
|
Reference
|
|
|
*** (1978/1993) Čl. 336 Zakona o obligacionim odnosima - ZOO. Službeni list SFRJ + Službeni list SRJ, br. 29, 39/85, 45/89, 57/89, br. 31
|
|
|
*** Nacrt Građanskog zakonika Srbije. http://www.paragraf.rs/nacrti_i_predlozi/260615-nacrt_gradjanskog_zakonika.html, 01.12.2016, Čl. 538
|
|
|
*** (2003) Bürgerliches Gesetzbuch in der Fassung der Bekanntmachung vom 2. Januar 2002. BGBl, 42, 2909; 2003 I S. 738
|
|
|
*** (1980-2005) Zakon o osnovama svojinskopravnih odnosa. Službeni list SFRJ, Čl. 24, br. 6/80 i 36/90, Službeni list SRJ, br. 29/96, Službeni glasnik RS, br. 115/2005
|
|
|
*** (1978-1993) Zakona o obligacionim odnosima - ZOO. Službeni list SFRJ, Čl 360, br. 29/78, 39/85, 45/89, 57/89 i Službeni list SRJ, br. 31/93
|
|
7 
|
Antić, O.B. (2009) Obligaciono pravo. Beograd: Službeni glasnik
|
|
|
BAG (2014) Urteil vom 11. Dezember 2014. Az, 8 AZR 838/13, https://openjur.de/u/761570.html, 07.12.2016
|
|
|
BGH (2005) Urteil vom 20. Juli 2005. VIII ZR 199/04, https://openjur.de/u/225500.print, 16.12.2016
|
|
|
BGH (2006) Versäumnisurteil vom 22. November 2006 - XII ZR 152/04. http://lorenz.userweb.mwn.de/urteile/xiizr152_04.htm, 07.12.2016
|
|
6
|
Bydlinski, F. (2011) Pravna metodologija - osnovi nauke o pravnim metodama. Podgorica: CID
|
|
1
|
Keča, R. (2016) u: Keča Ranko, Knežević Marko [ur.] Građansko procesno pravo - priručnik za polaganje pravosudnog ispita, Beograd, 305
|
|
4   
|
Knežević, M. (2014) Krug opozicionih razloga u prigovoru protiv rešenja o izvršenju na osnovu izvršne isprave. Zbornik radova Pravnog fakulteta, Novi Sad, vol. 48, br. 4, str. 329-357
|
|
4
|
Knežević, M. (2013) Teret dokazivanja nedozvoljenosti imisija kao pretpostavke negatornog zahteva. Zbornik radova Pravnog fakulteta, Novi Sad, vol. 47, br. 4, str. 353-374
|
|
4
|
Knežević, M. (2014) Krug opozicionih razloga u prigovoru protiv rešenja o izvršenju na osnovu izvršne isprave. Zbornik radova Pravnog fakulteta, Novi Sad, vol. 48, br. 4, str. 329-357
|
|
1
|
Köhler, H. (2013) BGB Allgemeiner Teil. München, 258, par. 18
|
|
10
|
Konstantinović, M. (1996) Skica za zakonik o obligacijama i ugovorima. Beograd: Službeni list
|
|
5
|
Konstantinović, M. (1961) Obligaciono pravo - prema beleškama s predavanja. Beograd: Savez studenata Pravnog fakulteta
|
|
1
|
Krneta, S. Povreda načela savjesnosti i poštenja kao razlog prestanka subjektivnih građanskih prava. u: Odabrane teme privatnog prava, zbornik radova, 15
|
|
3
|
Krneta, S.V. (1975) Evolucija pojma 'zahtjev' i njegov odnos prema subjektivnom pravu. Godišnjak Pravnog fakulteta u Sarajevu, vol. 23, str. 305
|
|
1
|
Loza, B. (1980) Komentar Zakona o obligacionim odnosima. Beograd, 812
|
|
|
Medicus, D., Lorenz, S. (2012) Schuldrecht I. München, 142, 143
|
|
25
|
Nikolić, D. (2013) Uvod u sistem građanskog prava. Novi Sad
|
|
3
|
Perović, S. (1971) Granice slobode ugovaranja. Anali Pravnog fakulteta u Beogradu, br. 5-6, str. 489-514
|
|
10
|
Popov, D. (2005) Građansko pravo - opšti deo. Beograd, 150
|
|
|
Rabel, E. (1964) Das Recht des Warenkaufs. Berlin, 1. Band, 4
|
|
20
|
Radišić, J. (2004) Obligaciono pravo. Beograd
|
|
1
|
Radovanović, S. (2014) Zastarelost potraživanja naknada organizacija za kolektivno ostvarivanje autorskog i srodnih prava. Zbornik radova Pravnog fakulteta, Novi Sad, vol. 48, br. 4, str. 265-277
|
|
|
Stojanović, D. (1972) Venire contra factum proprium. Anali Pravnog fakulteta u Beogradu, br. 1-3/72, 527-535
|
|
6
|
Vedriš, M., Klarić, P. (2014) Građansko pravo. Zagreb
|
|
8
|
Vizner, B. (1978) Komentar Zakona o obveznim (obligacionim) odnosima. Zagreb, 1251
|
|
|
Vodinelić, V.V. (1979) Takozvana zloupotreba prava, Dragoljub Stojanović, Zabrana zloupotrebe prava. Anali Pravnog fakulteta u Beogradu, br. 3-4, 379-390
|
|
29
|
Vodinelić, V.V. (2012) Građansko pravo - uvod u građansko pravo i opšti deo građanskog prava. Beograd
|
|
12
|
Vodinelić, V.V. (1997) Takozvana zloupotreba prava. Beograd
|
|
|
|
|